LONDEN – Een gefingeerd telefonisch onderhoud tussen Thatcher en Reagan, samengesteld door de Britse anarcho-punkband Crass, heeft in 1982 bijna tot een diplomatieke rel geleid.
Medio 1982 ontving een aantal Nederlandse dagbladen een geheimzinnige anonieme geluidstape waarop met enige moeite een telefonisch ‘politiek uitermate gevoelig’ onderhoud hoorbaar is tussen de toenmalige Britse premier Margaret Thatcher en de Amerikaanse president Ronald Reagan. Hoewel de media de tape nauwelijks serieus namen, was Thatcher zeer ontstemd over de geluidsfragmenten.
Zij gaf de geheime dienst opdracht de maker(s) ervan te achterhalen, zo blijkt uit vertrouwelijke Britse documenten uit 1984 die het Britse Nationaal Archief overeenkomstig de geldende archiefwetgeving vandaag heeft vrijgegeven. Op de tape raadt Reagan in het kader van de Falklandoorlog zijn collega Thatcher dringend aan zich te beheersen, ‘anders zou de eilandengroep worden verwoest’. Waarop Thatcher antwoordde: ‘onze doelstellingen zijn totaal verschillend.’
Aanvankelijk had de Britse geheime dienst drie doelgroepen op het oog die ervoor in aanmerking kwamen de tape te hebben samengesteld: de Russische geheime dienst (Koude Oorlog), de Argentijnse geheime dienst (Britse invasie van de Falklandeilanden) en binnenlandse links-radicalen (destijds in oorlog met zo’n beetje iedereen). De verdenkingen kwamen in 1984 al enigszins aan het licht nadat het Britse dagblad The Daily Telegraph erover publiceerde.
Uiteindelijk onthulde de Britse krant The Sunday Times dat de anarcho-punkband Crass achter de geluidsopnames zat. De bandleden, die fel oppositie voerden tegen het Thatcher-bewind, hoopten met het gemonteerde fake-onderhoud te bewerkstelligen dat een herverkiezing van The Wicked Witch in 1983 gedwarsboomd zou worden. De door Thatcher uitgesproken teksten waren afkomstig uit een interview met BBC Panaroma uit april 1982.
Uit de vrijgegeven archiefstukken blijkt tevens dat Thatcher serieus heeft overwogen het leger in te zetten om de nationale mijnstaking in 1982 te breken en de noodtoestand af te kondigen. Voorts was ze wel degelijk van meet af aan van plan veel meer mijnen te sluiten dan ze in het openbaar toegaf. Ook was Thatcher ervan overtuigd dat Groot-Brittannië chemische wapens nodig had om in de Koude Oorlog overeind te blijven.