WASHINGTON – Het Amerikaanse leger bestookt in Syrië doelen van IS, die op hun beurt gebruik maakt van veroverd wapentuig geproduceerd in de VS. De defensie-industrie is ook hier de grote overwinnaar.

Nadat jihadstrijders van Islamitische Staat (IS) eerder deze maand een voorraad Amerikaanse wapens buit maakten op vluchtende Iraakse soldaten, zei een van de rebellenleiders sarcastisch: “We hopen dat de Amerikanen zich aan hun servicecontract houden voor onze helikopters.” Veel van de westerse bombardementen op stellingen van IS zijn gericht op helikopters, Humvees, pantservoertuigen en luchtafweergeschut die de VS ooit aan het Iraakse leger heeft verkocht.

Volgens Michael Ratner, voorzitter van het European Centre for Constitutional and Human Rights in Berlijn, is het een oud verhaal: Amerikaanse wapens die uiteindelijk bij vijanden van de VS terechtkomen. Het gebeurde al in Afghanistan, waar Jimmy Carter en zijn nationale veiligheidsadviseur de mujahedien bewapende om de Sovjets terug te dringen. “Het is altijd weer ideologie die het wint van gezond verstand, met verschrikkelijke gevolgen van dien, inclusief 9-11 en de oorlogen van nu”, zegt Ratner aan persbureau IPS.

De Amerikaanse militaire wapenproducenten zijn de uiteindelijke winnaars. Volgens Defence News in Washington bestond de wapenexport naar Irak van vorig jaar onder meer uit 681 Stinger luchtafweerraketten, 40 mobiele lanceerinstallaties, Sentinel radars, drie Hawk luchtafweerbatterijen met 216 Hawkraketten, 50 Stryker pantservoertuigen, 12 helikopters en honderden miljoenen aan technische en logistieke ondersteuning voor duizenden Amerikaanse voertuigen.

Daarbij komen nog contracten voor Hellfire-raketten, M1A1 Abrams-tanks, machinegeweren, scherpschuttersgeweren, granaten en ammunitie, ter waarde van miljarden dollar. Hoeveel hiervan uiteindelijk bij IS terechtkomt, blijft giswerk. “Te vaak verkoopt of schenkt de VS wapens aan partijen voor kortetermijndoelstellingen. Er is heel hard een beleidsevaluatie nodig die meer kijkt naar de langetermijnrisico’s”, aldus Natalie Goldring, onderzoeker bij de Edmund A. Walsh School of Foreign Service aan de Georgetown University.

Het gebeurde in Libië, waar rebellen werden bewapend die uiteindelijk de Amerikaanse ambassade aanvielen, zegt Ratner. Het gebeurde ook weer in Irak. “Er werden miljarden aan wapens geleverd aan een land dat, door Amerikaans beleid, instabiel was geworden tot op het bot.” De VS liet zichzelf geloven dat het een leger trainde, terwijl het in feite niet meer was dan een kleptocratie, met een sektarische president aan het hoofd, waardoor het geweld alleen maar toenam en de wapens gratis verkrijgbaar waren. “Daardoor zijn IS en andere groeperingen er nu ruim van voorzien.”

Het bewapenen van de Koerden die momenteel in strijd zijn met IS om de strategisch gelegen stad Kobani in het noorden van Syrië, kan ook nog wel eens een staartje krijgen, aldus Ratner. “Zullen die wapens uiteindelijk worden ingezet tegen Turkije, en wat zal de uitkomst daarvan zijn? Zonder dat de VS in wil zien dat het antwoord voor de wereldproblemen niet oorlog is, en dat de wereld bewapenen de VS onophoudelijk in oorlog brengt, komt er geen einde aan de toenemende instabiliteit in de wereld.”