DEN HAAG – Voormalig minister Timmermans was voorafgaande de vliegramp met de MH17 op de hoogte van de risico’s in het luchtruim van Oost-Oekraïne. Kamervragen hieromtrent werden tot nu toe ontweken.

De Oekraïense militair analist Dmitri Tymtsjoek zegt dat het luchtruim al in mei gesloten had moeten worden. In die maand is een Antonov AN-30, een tweemotorig propellervliegtuig, neergehaald. De autoriteiten in Kiev hadden toen al vermoedens dat de rebellen wapens hadden die ver konden reiken. Op 14 juli werd een Oekraïens transportvliegtuig, een Antonov AN-26, neergehaald.

Naar aanleiding van het neerhalen van de Antonov 26 zijn op 14 juli, drie dagen voor de vliegramp met de MH17, in Kiev diverse diplomaten ingelicht door onder anderen de minister van Buitenlandse Zaken Klimkin. Hierbij was ook een diplomaat van de Nederlandse ambassade aanwezig. Op 16 juli werd een gevechtsvliegtuig neergeschoten door een luchtdoelraket, afgeschoten door een ander vliegtuig. Een dag later stortte vlucht MH17 van Malaysia Airlines neer in Oost-Oekraïne.

Een aantal vliegmaatschappijen, zoals British Airways, besloot vanwege de risico’s zelf niet meer over Oost-Oekraïne te vliegen. D66 en CDA willen opheldering van het kabinet over wat er bekend was bij de Nederlandse regering over de veiligheid van het vliegen boven Oost-Oekraïne, voorafgaand aan de ramp met vlucht MH17. Volgens Sjoerdsma (D66) is het kabinet meerdere malen gevraagd of het wist van de neergeschoten vliegtuigen en helikopters boven Oost-Oekraïne maar heeft het daarop nooit antwoord gegeven.

Naast Nederland wist nog een klein aantal landen voorafgaande de vliegramp van de risico’s van een raketaanval boven Oost-Oekraïne, maar werd die informatie alleen aan de eigen luchtvaartmaatschappijen doorgegeven. Dat meldde de voorzitter van de Europese pilotenvereniging ECA tegen RTL Nieuws op 23 juli 2014. Luchtvaartmaatschappijen uit de VS, Canada, Groot-Brittannië, Frankrijk en Australië meden vervolgens het luchtruim.

Volgens de ECA wordt dit soort informatie structureel niet gedeeld met luchtvaartmaatschappijen uit andere landen. Volgens de ECA waren KLM en Malaysia Airlines niet op de hoogte van de informatie. De ECA baseert zich op informatie van piloten uit de eigen achterban, maar ook op contacten binnen de inlichtingenwereld. De Amerikaanse inlichtingendienst CIA en de Amerikaanse luchtvaartautoriteit FAA wilden niet op de uitspraken van de ECA reageren.

Eerdere berichtgeving over MH17 op deze website:

Vlucht MH17: ‘Blame gaming’ belangrijker dan berging? (21-07-14)
Rusland wijzigt Wikipedia-item over MH17 (19-07-14)
MH17 Showproces: Timmermans in toga (28-07-14)
MH17: Het raadselachtige universum van Rutte en Timmermans (01-08-14)
Onderzoeksteam MH17 negeerde lokale bergers (04-09-14)
Voorlopig rapport MH17: Feit en fantasie (12-09-14)