Bepakt met nieuwe aanwijzingen en een tunnelvisie sleutelt het MH17 opsporingsteam aan vervolmaking van de BUK sleepspoortheorie. De positie van de anti-Kiev rebellen en onze regering is er niet beter op geworden.
door Hector Reban
Sinds de herziening van de beruchte Puttense moordzaak, waarbij twee mannen jarenlang werden opgesloten voor een moord die zij niet hadden gepleegd, zou de term tunnelvisie inmiddels een begrip moeten zijn in het collectieve bewustzijn als het gaat om politioneel en justitioneel onderzoek. Wanneer aanwijzingen worden gezocht bij vooraf aangewezen daders, in plaats van andersom, dan loopt men al gauw de kans serieuze alternatieven te missen. Een wijze les voor elke opsporingsinstantie en de media die hen volgen.
Jammer genoeg lijken opsporingsbeambten noch de nationale media voor de oplossing over de schuldvraag rond de vliegramp met vlucht MH17 iets van Putten geleerd te hebben. Het zou logisch zijn scenario’s te formuleren en daders te zoeken op basis van getuigenissen die zijn verzameld in de eerste periode na de rampzalige crash op 17 juli 2014 in het oosten van Oekraïne waarbij 298 personen om het leven kwamen.
Maar de groep internationale speurders van het Joint Investigation Team (JIT) lijkt nu (pas) getuigenissen te zoeken, en dan voornamelijk bij gewenste daders. Haast vanzelfsprekend als internationale politiek wordt bedreven, gaat het dan om groepen of staten waarmee het westen niet op goede voet staat, in dit geval de anti-Kiev rebellen in het oosten van Oekraïne en de Russen.
In het geval van de Puttense moordzaak werden de aangeklaagden, ondanks het feit dat van hen geen sporen op het lijk werden aangetroffen, toch veroordeeld. Zij zouden namelijk sperma van onbekende signatuur dat bij het lichaam van de vermoorde vrouw gevonden werd, tijdens een verkrachting uit haar lichaam hebben ‘gesleept’.
Ironisch genoeg lijkt ook nu een nieuwe ‘sleepspoortheorie’ in het leven geroepen te worden om vooraf aangewezen daders in staat van beschuldiging te stellen. In dit geval zou er een spoor van beeldmateriaal zijn, waaruit blijkt dat de rebellen en hun Russische vrienden via de rampplek en over de Russische grens met BUK-raketten zouden hebben gesleept.
Zo goed als nieuw
Het lijkt een kwestie van tijd voordat de schuldigverklaring van de rebellen officieel wordt, zeker nadat het Openbaar Ministerie bekend maakte dat het vinden van aanwijzingen ‘onverwacht voorspoedig’ verliep. Evengoed werd vanuit het JIT een oproep aan getuigen gedaan zich te melden wanneer zij onverhoopt negen maanden geleden een bepaald transport gezien zouden hebben dat een BUK-raket sluitend op de tijd en plaats van de ramp in handen van de rebellen zou plaatsen. Betrouwbare getuigen zijn blijkbaar na alle verstreken tijd nog steeds een schaars goed in deze kwestie.
De NOS vertoonde het JIT-filmpje met nieuwe aanwijzingen en de oproep aan getuigen direct op het Journaal en haar website. Voor puur Hollandse consumptie uiteraard. De enig mogelijke schuldigen konden zo nog eens duidelijk voor het vaderlandse voetlicht worden gebracht, want niemand ging er hopelijk vanuit dat eventuele Oost-Oekraïense getuigen naar de NOS outlets zouden kijken.
Het ‘nieuw’ verworven bewijs blijkt feitelijk vooral te bestaan uit het voor de zoveelste maal gerecyclede beeldmateriaal van het vermeende transport van BUK-raketten door rebellengebied naar plaats delict en over de Russische grens. Dat spoor werd binnen 24 uur na de ramp al door de Oekraïense geheime dienst via minister van Binnenlandse Zaken Avakov aan westerse media aangeboden en in november vervolmaakt door het Britse burger onderzoekscollectief Bellingcat.
Hoewel in het filmpje van het JIT een disclaimer wordt gemaakt dat het slechts zou gaan om onderzoek naar één mogelijk scenario van alle scenario´s die in beeld zijn, wordt duidelijk dat het tunnelvisiesyndroom woekert in de krochten van het onderzoek en de mediaverslaglegging. Er zou namelijk ook naar andere getuigenissen gevist kunnen worden. Volgens Russisch satellietmateriaal, genoemd door de gelauwerde onderzoeksjournalist Robert Parry, zou bijvoorbeeld een Oekraïens BUK-lanceerplatform op 17 juli zijn verplaatst vanaf een basis 50 kilometer boven Donetsk naar de omgeving van het rampgebied. Iemand iets gezien toevallig?
Bellingcat drukt door
De vraag van serieuze media zou moeten zijn waarom er nu nog publiekelijk naar getuigen wordt gezocht. Er was eerder al satellietbewijs van de Amerikanen en door de Oekraïense geheime dienst afgeleverde ‘bekentenissen’ van rebellen, de twee smoking guns die ook al binnen 24 uur na de ramp werden aangeleverd. Daarna kwam onderzoeksjournalist John Sweeny in het BBC-programma Panorama nog met getuigen die zowel BUK, Russisch sprekenden als een rookpluim van lancering hadden waargenomen. Het lijkt inmiddels allemaal uit het geheugen te zijn gewist. Misschien wel vanwege hardnekkige onbruikbaarheid.
Volgens Parry blijven de Amerikanen ondanks hun opmerkelijk langdurige mediastilte wel officieel bij de beoordelingen die zij maakten in de eerste dagen na de ramp, hoewel binnen de gelederen van de intelligence community redelijke twijfels bestaan over de identiteit van de schuldigen. Parry werpt de vraag op of de Amerikanen politiek gezien nog wel terug kunnen komen op eerdere uitspraken, gezien hun nogal stellige beschuldigingen van die eerste dagen, waarvoor overigens tot op heden nog steeds geen bewijs is overgedragen.
Interessant is dat de VS de beschikking hebben over talloze mogelijkheden opstijgende raketten te detecteren. Daar zijn zelfs speciale satellieten voor ontworpen. In een eerder artikel voor Ravage suggereerde ik al dat de reden dat het SBU/Bellingcat/JIT sleepspoorscenario zo hoog op de agenda staat, gelegen moet zijn in het gegeven dat er gewoon geen satellietbewijs tegen de rebellen is. Of dat die beelden, zoals Parry duidelijk maakt, juist aanwijzingen bevatten die andere mogelijke verdachten impliceren, namelijk rogue elements within the Ukranian military.
Pikant is ook dat in een eerder recent geval de naam van Bellingcat opdook toen de Amerikanen met hun premature beschuldigingen in de problemen kwamen. Obama trad, nota bene schuilend onder een Russische paraplu, met enig gezichtsverlies terug toen zijn rode lijn eigenlijk door Assad overschreden was na diens vermeende gebruik van het gifgas Sarin tegen burgers en tegenstanders van het regime. Bellingcat leverde naar eigen zeggen bewijs dat Assad wel degelijk degene was die gifgas over zijn bevolking uit sproeide. Hoewel het natuurlijk maar om twee gevallen gaat, wijst de motivatie wel in een duidelijke richting. De druk op vijanden van het westen moet worden opgevoerd, ook als de Amerikanen natte voeten krijgen.
Het bewijs sluit lastig
Ook het tv-programma RTL Nieuws heeft naar eigen zeggen een belangrijke aanwijzing gevonden, het verhaal van SBU/Bellingcat/JIT ondersteunend dat er wel degelijk BUK´s in het gebied aanwezig waren. Journalist Jeroen Akkermans vond namelijk vier maanden na de ramp verdacht materiaal op de rampplek. Dat materiaal zou volgens forensisch onderzoek (binnen eigen kring uitgevoerd, dus niet door de Russen die de raket zelf ontworpen hebben) van een BUK payload afkomstig zou zijn geweest.
Hoewel de suggestieve berichtgeving zich uiteraard vormt rond schuld van de rebellen, is dit eigenlijk nog steeds geen bewijs om vast te kunnen stellen waar die BUK nou vandaan kwam. Vanuit Oekraïens gebied wellicht, zoals Parry namens zijn bronnen bij de CIA suggereert. Zelfs vanaf de Russische grens zou in theorie met een beetje persen nog mogelijk zijn. Die laatste optie zou nota bene congruent zijn met de beruchte briefing aan onze ambassadeur op 14 juli, drie dagen voor de ramp, nadat een Oekraïense Antonov was neergehaald op 6,5 kilometer hoogte, onbereikbaar voor schouder gedragen raketlanceerwapens van de rebellen.
Oekraïense officials claimden dat volgens hun intel de ‘separatisten’ dergelijke wapens voor lange afstand niet zouden bezitten. De bedoeling was uiteraard dat de Russen aangemerkt konden worden, om het conflict te laten escaleren. Het draait er nu op uit dat er een vreemde kronkel in de bewijsvoering tegen de rebellen optreedt met betrekking tot de gebeurtenissen op 17 juli. Werd de SA-11 (BUK) raket door ‘separatisten’ uit een Oekraïens legerdepot geroofd en ook door henzelf afgeschoten, de zogenaamde onderschepte ‘bekentenissen’ zouden bewijzen? Of hebben de Russen het platform geleverd, bemand en bediend, zoals het verhaal aan onze ambassadeur op 14 juli impliceert?
Er zijn nog meer deeltheorieën die weliswaar stelselmatig dezelfde kant op wijzen, maar elkaar onderling tegenspreken. Een belangrijk argument tegen de sleepspoortheorie is dat er geen getuigen konden worden gevonden die het spoor van een gelanceerde BUK zouden hebben waargenomen, iets dat maar moeilijk te missen zal zijn geweest. Lokale bewolking zou daarvoor de reden zijn. Toen plotseling wel een foto opdook van een oplossende rookpluim in rebellengebied, en dus van een vermeend BUK-spoor, bleek die gemaakt te zijn bij klaar helder weer.
Volgens het JIT heeft hun Russischtalige video over het transport van de vermeende BUK veel bruikbare tips opgeleverd. Belangrijk herkenningspunt van het transport, en als speerpunt aangereikt in het filmpje van de getuigenoproep, was de truck die de raketten vervoerde, herkenbaar (op sommige beelden) aan een bord met een bepaald telefoonnummer. Ondanks dat deze truck met BUK-platform naar Rusland zou zijn verdwenen direct na de ramp, zou volgens het JIT de truck inmiddels door Oekraïne zijn geconfisqueerd.
Zouden de Russen het tegen hen pleitend bewijsmateriaal weer over de grens hebben gestuurd? Of heeft Oekraïne een inval in Rusland uitgevoerd en de truck daar in beslag genomen, zonder dat wij het weten? Misschien is dit merkwaardige punt eenvoudiger verklaarbaar, maar op basis van deze logische vraagstelling zou men zomaar rare conclusies kunnen trekken. De truck zou bijvoorbeeld altijd al in Oekraïens bezit kunnen zijn geweest.
Ad-hoc theorieën, vragen en suggesties
Ook al wordt het leidende scenario met behulp van nieuwe getuigenissen en ‘aanwijzingen’ uiteindelijk vast wel kloppend gemaakt, om echt geloofwaardig te zijn is meer nodig. Ad-hoc theorieën zullen in het verdere verloop van het onderzoek aangevoerd moeten worden, aangezien ratio en mogelijke motieven compleet ontbreken.
Sommige vragen blijven namelijk hardnekkig branden. Waarom schoot men zomaar lukraak en zonder secuur radarzicht een BUK af naar een hoogte waar vier commerciële vliegtuigen vlogen, terwijl bij de rebellen en Russen bekend was dat daar burgerluchtvaart plaatsvond? [1] Als de rebellen de BUK inderdaad uit de frontzone hebben gehaald en naar Torez hebben versleept om daar zomaar terstond en blind een raket af te schieten, wat zou de strategische achtergrond van die verplaatsing dan zijn geweest? Waarom zou Rusland de BUK-installatie na een zogenaamde fatale vergissing opnemen om daarmee, bespied door Amerikaanse satellieten, zich een enorm risico op de hals te halen? En waarom onderzoekt men geen sporen en vraagt men niet naar getuigenissen rond eventueel gebruik van andere, zich aan het front bevindende BUK-installaties?
Op geen enkele manier dringen opmerkelijke kwesties die buiten het standaardscenario vallen, door tot de westerse nieuwsvoorziening. De plotselinge radiostilte van de Amerikanen en het gegeven dat Oekraïense SU-25 jagers in de buurt van het rampvliegtuig vlogen, halen niet of nauwelijks de journaals en krantenkolommen. Ook lezen en zien we niets over het bestaan van een mogelijk moordcomplot tegen Poetin, wiens vliegtuig omstreeks dezelfde tijd vanuit Zuid-Amerika naar Rusland vloog.
Concurrerende ‘aanwijzingen’ uit het Russische kamp en Bellingcat-achtig onderzoek naar Oekraïense BUK´s krijgen we nauwelijks voorgeschoteld. Laat staan serieuze onderzoeksjournalistiek zoals Robert Parry uitvoert. Volgens Parry zouden bronnen binnen de CIA de mogelijkheid openhouden dat op zichzelf opererende delen van de Oekraïense strijdmacht betrokken zijn bij het neerhalen van vlucht MH17. Bekend is dat extreem-rechtse groepen semi-autonoom in het conflictgebied opereren en dat een aantal oligarchen er duistere privélegertjes op nahoudt.
Een paar mogelijkheden wringen zich op de voorgrond. Men voerde een false flag operation uit, met het doel de ‘separatisten’ en Russen in de beklaagdenbank te brengen om zo de strijd in het voordeel van de Oekraïense ultranationalisten te beïnvloeden. Of een aantal hardliners – genoemd worden met name oligarch Ihor Kolomoisky en minister van Binnenlandse Zaken Arsen Avakov – smeedden een complot om het vliegtuig van de gehate Poetin neer te halen, en vergisten zich.
Zelfs een scenario waarin een paar Oekraïense dronkenlappen een fatale vergissing maakten terwijl ze dachten dat ze een Russisch spionagevliegtuig neerhaalden – eigenlijk de negatieve afdruk van het standaardscenario van het JIT – kan niet zonder meer terzijde worden geschoven. Uiteraard vertonen de eerste twee mogelijkheden een duidelijk motief, hoe duister en complottheoretisch ook. Maar er is op voorhand geen enkele reden om aan te nemen dat complotten met Poetin in de hoofdrol als dader geloofwaardiger zouden zijn dan complotten waarin hij slachtoffer is.
Teflon of strafrecht?
De positie van onze regering is er na de opmerkelijke voorjaarshausse aan nieuwe bewijsvoering niet sterker op geworden. Het NOS staatsjournaal probeerde zich nog wel op te stellen als getuige a decharge van de regering door na onderzoek te berichten dat het aantal vliegbewegingen boven het conflictgebied juist zou zijn toegenomen in de laatste periode voor de ramp. Kennelijk namen weinigen de dreiging serieus. Met andere woorden, als iedereen schuldig was, was niemand het. Ook onze regering niet.
Het VPRO radioprogramma Argos heeft ondertussen de officiële stukken van de briefing op 14 juli opgediept waaruit blijkt dat onze regering van gevaren in het luchtruim boven het conflictgebied op de hoogte moet zijn geweest. Op zichzelf brengt het officiële verslag geen wijziging in de conclusies die zijn getrokken in eerdere berichtgeving op Ravage.
Onmiskenbaar is er verantwoordelijkheid. Dat het kabinet er nog zit in plaats van dat strafrechtelijk onderzoek wordt gedaan naar dit opzichtig lankmoedige gemanoeuvreer met de levens van Nederlandse burgers, is zelfs opmerkelijk voor een land dat een naam hoog heeft te houden als het gaat om doofpotten en gezagsgetrouwheid.
De vreemde slip of the tongue van Rutte, die het vlak na de ramp in zijn verklaring had over het ‘zwartste scenario’ dat door de vliegramp ‘zou zijn bewaarheid’, krijgt wel een hele vreemde bijsmaak in dit donkere hoofdstuk van Hollandse beleidsvoering. Ravage vroeg zich al eerder af met welke scenario´s dan rekening werd gehouden. Men zou haast kunnen gaan denken dat willens en wetens risico´s zijn genomen, bijvoorbeeld uit commerciële of geostrategische motieven, om vervolgens door de ramp met de – voor Nederland – slechtste uitkomst geconfronteerd te worden.
Waarschijnlijker is dat het strafrecht gereserveerd zal worden voor de gewenste daders. Of die nu wel of niet daadwerkelijk voor een rechtbank zullen verschijnen, doet eigenlijk niet eens ter zake. Voor politiek gebruik is met een hondstrouwe media achter de hand een officiële schuldverklaring al voldoende. Intrigerend wordt wel hoe de VS, EU en Rusland zullen gaan reageren als de speurneuzen hun scenario rond de ‘fatale vergissing’ en de ‘sleepspoortheorie’ kloppend hebben gemaakt. Spannende tijden breken aan voor het Avondland.
Ravage begint steeds meer op het voormalige stalinistische “volkksdagblad” De Waarheid te lijken. Die ontwaarden ook overal imperialistische complotten. De theorie van de Oekraïense SU-25 jagers heeft ook al lang afgedaan omdat de Russische ontwerper heeft verklaard dat deze toestellen bij lange na niet de hoogte van de MH 17 konden bereiken
Frits, doorgaans is het uitdelen van allerlei negatieve labels geen voorbode dat een heldere redenatie gebaseerd op logica volgt, en inderdaad, bij jou is dat ook het geval.
Er worden geen scenario’s voorgesteld, er worden vragen gesteld bij het standaard scenario en er worden vragen gesteld mbt buiten beeld blijven van erkende gegevens.
Ik heb in het artikel op geen enkele wijze een lans gebroken voor een scenario waarin SU-25 jagers MH17 hebben neergeschoten, ik geef wel aan dat men misschien iets moet doen met het gegeven dat die jagers daar vlogen – want dat staat wel onomstotelijk vast.
Goed lezen is wel een vereiste wil je kunnen mee discussiëren.
Die SU-25 jagers vlogen daar alleen volgens de Russische propaganda en al zouden ze er gevlogen hebben dan konden ze geen enkele bedreiging vormen voor de MH17. Waarom er dan iets mee doen?
De straaljagers vormden wel degelijk een gevaar omdat men wist dat er luchtverdedigingsraketten op ze gericht waren. Een burgervliegtuig bewust als menselijk schild gebruiken als dekking om aanvallen vanuit de lucht uit te voren, is een tactiek uitdrukkelijk verboden door het internationaal humanitair recht.
Frits, eigenlijk ben ik wel blij dat je reageert, want je helpt eea wel inzichtelijk te maken.
Je redeneert met name heel sterk vanuit je persoonlijke sympathieën en antipathieën. Op basis daarvan zet je zonder meer een aangeleverd gegeven – dat toch ook wel opmerkelijk is – buiten het bereik van je onderzoek.
Dat is nou precies hoe tunnelvisies ontstaan.
Wat ik mij afvraag is waarom de rebellen een stand-alone BUK midden op het platteland zouden plaatsen? Wat moest daar beschermd worden tegen luchtaanvallen? Hoe dacht men zo ver van Donetsk en Lugansk Oekrainse legervliegtuigen neer te schieten. Het is gewoon niet logisch.
Exact mijn punt, Dirk. Wellicht zou het strategisch raadzamer zijn een TELAR (stand-alone BUK zonder radar- en commandowagens) te plaatsen aan het front bij Donetsk, hoewel tussen een paar kilometers onder Torrez en de Russische grens een smalle strook gebied in handen van het Oekraïense leger was.
Bij Shakhtars´k, in dat gebied, zou ook een TELAR van de Oekraïeners hebben gestaan, aangestuurd door een commandowagen die binnen een straal van meer dan 40 km heeft kunnen staan. Dat meldt blogger en betrokkene Erik Toonen op zijn weblog, waarop hij een heel informatie dossier bij houdt (eriktoonen.wordpress.com).
Maar buiten dat, je moet zoveel aannemen over de geestestoestand en stupiditeit van de rebellen/Russen die de TELAR zouden hebben bediend, dat het niet meer logisch optelt. Er zou radarbewijs zijn van een ¨missile launch¨ op de betreffende plak (dat weiland). Dat is uiteraard niet vrijgegeven door het JIT of de Onderzoeksraad voor Veiligheid, maar ik ben benieuwd naar de eindconclusies.
Kan me wel iets voorstellen bij de de geestestoestand van de Russen/rebellen na het consumeren van enkele flessen zelfgestookte wodka.
Exact hetzelfde kan gelden voor Oekraïense TELAR operators op schootsafstand van de crashsite, zoals ik heb geschreven.
Robert Parry: What did US spy satellites see in Ukraine
https://consortiumnews.com/2014/07/20/what-did-us-spy-satellites-see-in-ukraine/
Alleen een weerzin tegen Poetin of een sterke voorkeur voor een pro-westerse regering maakt de schuld van de ene partij op voorhand niet geloofwaardiger dan de schuld van de andere partij.
Niet midden op het platteland maar in de nabijheid van de frontlinie ter bescherming van Russische tanks.
Denk je dat de Russen niet zelf vanaf hun grondgebied in staat zouden zijn hun tanks te beschermen? De crashsite is op enkele tientallen kilometers van de Russische grens.
Erratum:
De truck/dieplader met de bewuste stand-alone BUK lanceerplatform is niet zoals in mijn artikel abusievelijk vermeld “geconfisqueerd door Oekraïne”, maar in beslag genomen door separatisten en vermoedelijk nog steeds in hun bezit. De SBU, Oekraïense geheime dienst, zou aan de hand van foto’s van het Franse magazine Paris Match het bord met telefoonnummer truck en eigenaar hebben kunnen identificeren.
[…] dat anti-Kiev rebellen vlucht MH17 op 17 juli 2014 zouden hebben neergehaald is de zogenaamde ‘sleepspoortheorie‘, een spoor op sociale media van gepubliceerde foto’s en filmpjes van een transport van een […]