AMSTERDAM – Een groep van circa zestig personen zonder verblijfsvergunning zwerft al drie jaar van hot naar her door de ‘barmhartige’ hoofdstad. Gekraakte gebouwen dienen als noodopvang.
Woensdagavond nam de dolende groep vluchtelingen hun intrek in een voor hen gekraakt pand aan de Van de Sande Bakhuijzenstraat, een leegstaand kantoorgebouw in Amsterdam-West. Vluchttoren, zoals het pand inmiddels wordt genoemd, is gesitueerd nabij het gekraakte Vluchtgebouw in de Jan Tooropstraat waar al langere tijd vluchtelingen in zijn ondergebracht. De eigenaar van de Vluchttoren deed vandaag aangifte bij de politie.
Het is de zoveelste gekraakte locatie waar ze tijdelijk terecht kunnen sinds ze in 2012 als uitgeprocedeerde asielzoekers op straat zijn komen te staan. Hoe hou je dit geestelijk vol? Leven in de illegaliteit is geen pretje, zonder vaste verblijfplaats en inkomen. Desondanks piekeren deze mensen er niet over terug te keren naar hun geboorteland dat ze bewust zijn ontvlucht. Ze zijn bijvoorbeeld bang voor represailles bij terugkeer. Hun wilskracht om hier te blijven is sterk.
Deze groep ‘bewoonde’ tot maandagochtend vroeg de Vluchtgarage, een letterlijk sinds half december vorig jaar gekraakte (weliswaar overdekte) parkeerplek in Amsterdam Zuid-Oost. De eigenaar of wellicht de gemeente, wie zal het zeggen, was het op een gegeven moment zat en verkreeg een ontruimingsbevel. Burgemeester Van der Laan schaamde zich er niet voor de ME op deze weerloze mensen af te sturen. De ‘ontruiming’, waarbij vrijwel iedereen ‘vrijwillig’ de garage had verlaten, liep alsnog enigszins uit de hand door al dat machtsvertoon.
De ontruimde groep vluchtelingen liep aansluitend richting de binnenstad, waarna ze in de toegangshal van het stadhuis op de grond gingen zitten voor een ludiek protest. Ze riepen de burgemeester op om naar hen toe te komen, maar een woordvoerder liet al snel weten dat Van der Laan verhinderd was vanwege een bijeenkomst in Den Haag. Opvallend, want buiten de ontruiming van de Vluchtgarage stond er die middag een grote studentendemonstratie op het programma.
Na door de politie gesommeerd te zijn de hal te verlaten, heeft men voor de Stopera de circa 3000 studenten opgewacht, die een mars hielden uit protest tegen het zaterdag ontruimde Maagdenhuis en eisten en passant maar weer eens het aftreden van het College van Bestuur van de UvA. De samensmelting van de vluchtelingen met de studenten aan de kop van de demonstratie was geweldig. Tot dan verliep de betoging bewust in redelijke kalmte, maar al gauw werd de leus ‘Geen man, geen vrouw, geen mens is illegaal!’ massaal gescandeerd. Een warmer solidariteitsgevoel konden de vluchtelingen zich op dat moment, pal na de ontruiming, niet wensen.
Maandagavond doolde de groep nog wat door de binnenstad om, na een korte tussenstop in het Sarphatipark, op een braakliggend bouwterrein aan de Tolstraat in de Pijp aan te belanden. Daar werden tentjes opgezet, alsmede een centrale tent. De bezetters van het Vluchtterrein hebben er niet lang van kunnen genieten, want de volgende dag kondigde Van der Laan aan dat ze hun tentenkamp moesten opbreken en uiterlijk om 23 uur het terrein verlaten dienden te hebben.
Uiteindelijk kwam de politie eraan te pas om de tenten te verwijderen en in beslag te nemen. Deze actie werd gadegeslagen door vele buurtbewoners en hele klassen van de IVKO-school in de Tolstraat. Wederom klonk de leus ‘Geen mens is illegaal’ luid. De uiteenlopende emotionele reacties onder de scholieren, waarvan er een aantal begon te huilen vanwege het besef dat deze vluchtelingen slechts een tent hebben en het land uit moeten worden gezet, waren aandoenlijk. Met name omdat ze moesten worden getroost door de vluchtelingen.
Dinsdagavond zwierf de groep maar weer eens door de binnenstad, hield een sit-in bij de Stopera en werd voor de nacht ondergebracht in een alternatief woon-werkpand in de Spuistraat. Woensdag werd hen de Vluchttoren door krakers aangeboden op een presenteerblaadje. Eindelijk weer een dak boven het hoofd, maar voor hoelang? Daar wordt je gek van. De gemeente biedt hen sinds december een zogenoemde bed-bad-broodvoorziening aan, maar daar mogen ze alleen gebruik van maken voor de nacht. Doekje voor het bloeden.
Deze vluchtelingen willen geen nachtopvang, ze wensen een permanent verblijf in Nederland, een legale status. Daar moet een burgemeester werk van maken, de tijd van noodvoorzieningen hebben we gehad. Vandaag wilde de groep We Are Here, zoals ze zichzelf noemen, een debat in de Tweede Kamer bijwonen over de opvang van illegalen. De vluchtelingen mochten het gebouw niet in, het zal u niet verbazen. Overigens werd dat asieldebat een dagje uitgesteld.
Iets van twee jaar geleden heeft van der Laan deze groep mensen 24 uurs opvang aangeboden mits zij gewoon mee zouden werken en als dan vervolgens zou blijken dat ze NIET UITZETBAAR ZOUDEN ZIJN ZE ALSNOG EEN VERBLIJFSVERGUNNING ZOUDEN KRIJGEN.
Maar dit hebben ze toen geweigerd terwijl zij zelf bij hoog en laag beweren dat zij niet uitzetbaar zijn in dat geval hadden ze zonder angst gewoon kunnen meewerken en hadden ze nu een verblijfsvergunning gehad.