Een viertal privacyorganisaties heeft Facebook gesommeerd uiterlijk 15 januari 2016 de data-doorgifte naar Amerika te staken. Doet het internetbedrijf dat niet dan spant men een kort geding aan.

Dat schrijven de organisaties, waaronder Privacy First en Bits of Freedom, in een open brief aan Mark Zuckerberg, mede-eigenaar van Facebook en de dochterbedrijven WhatsApp en Instagram. Het Europees Hof van Justitie vernietigde in oktober het Safe Harbour-besluit dat de grondslag was voor de doorgifte van persoonsgegevens vanuit de EU naar de VS.

Het Hof oordeelde dat de wetgeving in de VS tekortschiet omdat het geen beschermingsniveau biedt dat vergelijkbaar is met dat in de EU. Zo heeft de Amerikaanse geheime dienst NSA toegang tot de Facebook-content van gebruikers in de EU, zonder dat die enige rechtsbescherming hebben. Volgens het Hof is dit een inbreuk op de essentie van het fundamentele recht op privacy. Deze problemen zijn nog steeds niet opgelost.

Na de verstrekkende uitspraak zijn Facebook, Google, Apple en Microsoft via juridische omwegen door gegaan met het opslaan van data van Europeanen via clouds in de VS. “Zolang er geen passend beschermingsniveau is in de VS, is doorgifte duidelijk in strijd met het EU-privacyrecht”, zegt Bas Filippini van Privacy First. “Dat is een schending van de privacy van miljoenen gebruikers. Als dit niet binnenkort wordt opgelost, zullen wij juridische stappen nemen.”

Tot op heden heeft Facebook zich opvallend afzijdig gehouden van het publieke debat sinds het vonnis van het Hof van Justitie. Ton Siedsma van Bits of Freedom: “Wij verzoeken Facebook om zich publiekelijk te mengen in het debat om te komen tot een oplossing van dit probleem en door de autoriteiten onder druk te zetten voor het bereiken van de oplossing. Het zou goed zijn als Facebook haar huidige en toekomstige beleid over de doorgifte van persoonsgegevens publiekelijk bekend zou maken.”

“Zo lang de VS geen passende bescherming biedt tegen mass surveillance mogen persoonsgegevens niet worden doorgegeven naar de VS. Een rechtszaak tegen Facebook onderstreept de urgentie om dit op te lossen”, aldus Jelle Klaas van PILP/NJCM. “Ons doel is niet om de computerschermen van miljoenen gebruikers op zwart te zetten, maar om het niveau van privacybescherming te verhogen. Hopelijk vinden de wetgevers snel een oplossing.”