In een open brief verzoeken internationale burgeronderzoekers die achter de oorzaak van de MH17-vliegramp proberen te komen, de Amerikaanse president Trump een nieuw onafhankelijk onderzoek in te stellen.

Aanleiding voor de achttien burgeronderzoekers, waaronder journalisten, bloggers en wetenschappers, om te pleiten voor een onafhankelijk onderzoek, is hun gebrek aan vertrouwen in de kwaliteit van het spitwerk dat de afgelopen twee jaar werd verricht door de Nederlandse Onderzoeksraad voor Veiligheid (OvV) en het internationale Joint Investigation Team (JIT). Volgens de opstellers van de open brief aan Trump is het resultaat van het officiële onderzoek ‘noch onafhankelijk noch overtuigend.’

Aanleiding voor de open brief is een uitspraak die Trump oktober 2015 deed voor de camera van de Amerikaanse nieuwszender MSNBC. Op de vraag wat hij vindt van de internationale beschuldigingen aan het adres van Poetin dat Rusland achter het neerhalen van MH17 zit, antwoordde de Republikein dat er niet genoeg bewijs is om pro-Russische separatisten in Oekraïne de schuld te geven van het neerhalen van vlucht MH17.

De burgeronderzoekers spreken in hun open brief de hoop uit dat met de verkiezing van Trump tot Amerikaans president ‘de huidige spanningen tussen Rusland en de VS worden verlicht’ en dat tevens ‘het stichten van vrede in Europa wordt vergroot.’ Een oplossing van ‘het lopende conflict in Oost-Oekraïne en het opheffen van de sancties tegen Rusland, dat van vitaal belang is voor de wereldgemeenschap, maakt nu een reële kans.’ Met dit in het achterhoofd is er volgens de ondertekenaars ook hoop op een kwalitatief beter onderzoek naar het betwiste neerhalen van MH17.

De waarheidsvinders, die de Russische betrokkenheid bij de vliegramp in sterke mate betwisten, stellen Trump voor onder de vlag van de VN een team van internationale onafhankelijke wetenschappers samen te stellen. Tevens dienen alle landen uitgesloten te worden van vetorecht. Men acht dit laatste van groot belang omdat momenteel Oekraïne een vetorecht heeft op openbaarmaking van informatie. De voornaamste bron van informatie waarvan het JIT en OvV gebruik maakten voor hun officiële onderzoeken was afkomstig van de Oekraïense geheime dienst.

Bovendien moeten alle mogelijke scenario’s over de oorzaak van de ramp open gehouden worden. Tevens dienen alle beschikbare satellietbeelden, waarover de Amerikaanse minister van Buitenlandse Zaken, John Kerry, op 20 juli 2014 berichtte, vrijgegeven te worden en te worden onderzocht. Mochten de beelden niet bestaan, dan moet ook dat bekend worden gemaakt. De impact van de gaten in de romp van het vliegtuig dienen te worden onderworpen aan forensisch onderzoek, alsmede de voicerecorder, radargegevens, etc.

De burgeronderzoekers achten het verder van wezenlijk belang dat de te volgen rechtspraak in handen komt van rechtbanken in landen die niet met de ramp in verband kunnen worden gebracht. ‘Bovendien’, zo eindigen ze hun open brief aan Trump, ‘verzoeken wij u vriendelijk het initiatief te nemen vredesbesprekingen te starten met alle betrokken partijen (met inbegrip van maar niet beperkt tot Rusland, Oekraïne en de EU) die gericht zijn op de oplossing van het geschil en tot vaststelling van een plan voor de wederopbouw van Oost-Oekraïne, met inbegrip van een vergoeding voor de MH17-nabestaanden.’