hBar is een Italiaans muzikaal duo bestaande uit Alberto Novello en Paolo Pascolo. Novello is wetenschapper, videokunstenaar en muzikant, en speelt tevens onder de naam JesterN. Binnen hBar is hij verantwoordelijk voor de digitale aspecten van de muziek. Pascolo speelt fluit en saxofoon. Hun benadering van muziek is wetenschappelijk, met allerlei theorieën over kwantummechanica en klankkleur.

Hoe de theorieën ook moge zijn, uiteindelijk is het resultaat dat telt. Naar mijn smaak wordt academische muziek vaak zonder gevoel en met name vanuit de ratio gecomponeerd. Daar is echter bij de vijf composities op de cd niets van te merken. Het fluitspel van Pacolo vloeit op uiteenlopende manieren samen met de elektronische wereld van Novello, atmosferisch en rustiek overgaand in onrustige beats en free jazz-achtige experimenten.

De cd begint atonaal, waarbij toon en tegentoon, tempo en rust, intensiteit en complexiteit belangrijke ingrediënten zijn. Het betreffende nummer heeft niet voor niets de ondertitel Multiplicity meegekregen. Het volgende nummer heeft een meditatief karakter. De muziek doet denken aan een Indiase mantra, die echter wordt doorbroken of aangevuld met onrustige elektronische glitches. Bij meditatief gaat het om het met aandachtig luisteren naar de muziek, ademhaling, omgeving en jezelf. Onvoorspelbaarheid helpt je hierbij.

In het nummer Patterns wordt de samensmelting tussen fluit en hoge elektronische tonen gezocht. Digitale en analoge werelden vervloeien met elkaar, maar wringen ook tot pijnlijke tonen en verdwijnen weer in de vorm van harmonische akkoorden. De bijgevoegde dvd bevat videobeelden die Alberto Novello maakte tijdens live-optredens van het duo. Het zijn computer-animaties van abstracte vormen, lijnen en patronen en sluiten naadloos aan bij de muziek.

De nummers op de dvd hebben dezelfde titels als die van de cd, maar zijn bewerkte live-opnames die anders zijn uitgevoerd. De video Superconductivity heeft mijn voorkeur, een mooie mix van herkenbare microscopische opnames van celstructuren en abstracte videobeelden. In deze video komt een uitgangspunt van hBar sterk naar voren: de mix tussen de analoge en digitale wereld. Een prachtige release, een lust voor het oor en ook wel voor het oog.

Jan Kees Helms