In 1987 zag de eerste experimentele muziekcassette, verspreid door het Belgische label EE Tapes van Eriek Van Havere, het daglicht. Dit label kenmerkt zich door een goed verzorgde vormgeving van de hoesjes en liefde voor eenvoudige en ambient georiënteerde muziek van hoge kwaliteit. Tot 1997 bracht EE Tapes in totaal 49 cassettes uit waarna dit werd afgewisseld door cd-r’s. Denk aan werk uit de stal van Hahamandad, een collectief uit het Nederlandse Axel dat jaarlijks een festival organiseert in het kader van experimentele muziek en kunst.

Sinds 2003 brengt Van Havere cd’s uit met werk van onder andere Brume, Human Flesh, Maeror Tri, Big City Orchestra en radiomaker Hessel Veldman, de man achter het label Exart Tapes uit IJmuiden en muzikant in Gorgonzola Legs en F.N.T.C. Opvallend is dat Van Havere veelal trouw blijft aan muzikanten die in de jaren ’80 zijn begonnen binnen de onafhankelijke cassette-cultuur.

In het kader van de 7″-serie is een kleine selectie van hooguit vier tot vijf nummers die ooit op cassette zijn verschenen op single formaat uitgebracht. De 7″ Absent EP bevat vijf nummers van Absent Music. Onder deze naam brengt Jan Van Den Broeke minimal wave en experimentele elektronische muziek ten gehore. Absent Music bracht in de jaren ’80 twee muziekcassettes uit en is terug te vinden op cassette-compilaties zoals Insane Music for Insane People en Homo Sexpiens Project van 3Rio Tapes.

 De nummers hebben een lichtvoetige melancholische toon, welke worden gekenmerkt door het geluid van een voortgaande drumcomputer en repeterende synthesizers melodietjes. De B-kant van de single bevat drie nummers die nog niet eerder zijn uitgebracht. Op de een of andere manier is de muziek kwetsbaar en toch krachtig. Er wordt gebruik gemaakt van minimale middelen zonder enige vorm van pretentie.

 EE tapes blijft zich focussen op de geluidskleur van de jaren ’80. De verzamel-cd 4 in 1 Volume 3 is daar een mooi voorbeeld van, samengesteld door Alain Neffe. De eerste drie nummers, opgenomen rond 1981, zijn van Pseudo Code. Een voortgaande drummachine, aangevuld met synthesizer, fluit, casio-orgel, gitaar en stem/zang zorgen voor een typische jaren ’80 mix van new-wave, experimentele muziek en word-art. De geselecteerde nummers kenmerken zich door een mooie opbouw, van dromerig naar onrustig en atonaal.

BeNe GeSSeRiT is een andere Waalse experimentele elektronische muziekgroep waarin Alain Neffe actief is. De vier nummers op 4 in 1 Volume 3 zijn opgenomen in 2010 en 2011. Ook hier ademt de sfeer van de jaren ’80, ondanks het feit dat er gebruik wordt gemaakt van nieuwe elektronica. De kracht van de tracks zit ‘m in de prachtige stem van Benedict G die de teksten voordraagt, ondersteund door elektronica, garageband geluiden en loops, een orgel en een digitale saxofoon. De sfeer is ingetogen en sereen, met experimentele muzikale uitstapjes. De zich herhalende muzikale patronen zorgen voor rust in de nummers.

Messy Goes Insane, afkomstig uit Axel, bracht in de jaren ’80 cassettes uit op het Hahamandad label. Haar voordragende stem is echter doorgegaan en zij verzorgt op 4 in 1 Volume 3 vijf nummers ondersteund door muziek samengesteld door Alain Neffe. De tracks zijn opgenomen in 2002.

Het sluitstuk op de verzamel-cd betreft een elektronische opera van Human Flesh, een muziekstuk van geheel andere orde. De duur is sowieso langer en het werk klinkt abstract. De opera werd opgenomen in 1990 en 2008 met de prachtige stemmen van Sandra Ramelli en Annarosa Cortellini. Het is een mooie mix tussen operazang en gesproken woord, ondersteund door klassiek getinte partijen die overgaan in abstracte soundscapes waarvan de stem uiteindelijk onderdeel vanuit maakt. Een spannende opera die een geheel andere kant laat zien van het muzikale spectrum van Alain Neffe.

De laatst te bespreken uitgave van EE tapes is eveneens afkomstig uit de stal van Alain Neffe. Het album The 35th Human Attempt van Human Flesh werd oorspronkelijk in 1985 uitgegeven op het Belgische label Insane Music. Inmiddels heeft EE Tapes een heruitgave verzorgd, aangevuld met elf bonustracks afkomstig van diverse compilatie-albums uit de jaren ’80. De cd bevat een caleidoscopisch palet aan experimentele liedjes, abstracte soundscapes en gesproken woord. De stem is in ieder geval een belangrijk instrument welke op talloze manieren wordt ingezet.

 Het nummer ‘Why?’ [de muziek die je nu hoort, red.] sluit het album op waardevolle wijze af, een prachtig akoestisch melancholisch nummer over de vraag waarom mensen worden vermoord in oorlogssituaties. De sfeer hiervan – ingetogen, zoekend naar woorden en vertrouwen – doet mij sterk denken aan de ontmoetingen die ik heb gehad met slachtoffers van oorlogsgeweld. Alleen dit nummer al maakt de cd de moeite van het luisteren waard.

 De bonustracks worden gekenmerkt door dezelfde caleidoscopische atmosfeer, maar de stem speelt een minder centrale rol. Op de één of andere manier hebben de nummers een hypnotiserende werking en lopen ze in elkaar over, ondanks dat de tracks voor verschillende projecten zijn gemaakt. Misschien komt het door de vervreemdende melodieën, de repeterende synthesizerpartijen en de muzikale invloed van Alain Neffe. Een prachtig document met experimentele muziek uit de jaren ’80.

 Jan Kees Helms