17

In het Zwolse filmhuis Fraterhuis zag ik onlangs de film Hannah Arendt, over de Duits-joodse filosofe die voor de krant The New Yorker in 1961 het proces tegen Adolf Eichman versloeg. Haar conclusies beschrijft ze in het boek De banaliteit van het kwaad, het banale menselijk mechanisme om gedachteloos voorbij te gaan aan de consequenties van je daden, hoe onmenselijk die ook kunnen zijn.

Bij het bekijken van een uitzending van Pauw & Witteman, waarin staatssecretaris Veiligheid en Justitie Fred Teeven aan de tand werd gevoeld over de illegalenkwestie moest ik onwillekeurig terugdenken aan die film. Ons asielbeleid vertoont namelijk dezelfde griezelige trekken van persoonlijke ongrijpbaarheid met betrekking tot de bedenkers en uitvoerders daarvan waaraan Hannah Arendt refereert. Griezelig ongrijpbaar omdat het asielbeleid onderdeel uitmaakt van het breed gedragen regeerakkoord waar alle bewindslieden stuk voor stuk gerant voor staan.

Wat het waarmaken van die garantie betreft, valt op Teeven niets aan te merken. Integendeel, hij is voor 100 procent trouw aan het regeerakkoord, zoals bleek in de P&W-uitzending. In die trouw slaat hij echter door en verliest hij zichzelf omdat hij zich vereenzelvigt met het regeerakkoord. In feite laat hij daarmee zijn ware gezicht zien. De ambitieuze pion in het spel om de partijpolitieke macht, zoals dat wordt gespeeld door de hele regeringsploeg onder leiding van Rutte en Samsom. Een machtsspel met als doel het door beide heren in elkaar getimmerde regeerakkoord koste wat kost in tact te houden.

In de bewuste tv-uitzending slaagde Teeven daarin cum laude. Hij bleef onverdroten vasthouden aan de eenmaal gemaakte afspraken in het regeerakkoord en de daaraan (niet door idealen maar door economische belangen ingeven) gekoppelde normen en waarden. Kennelijk ziet hij zijn eigen normen en waarden daarin weerspiegeld. Het is dan ook geen vraag waar Teeven zelf ‘als mens met een eigen verantwoordelijkheidsgevoel’ voor staat. Hij is primair ‘de’ staatssecretaris die louter uitvoerder is van het regeerakkoord en aan gevoelens van empathie niet of nauwelijks een boodschap heeft. Gelukkig is over deze realiteit geen discussie mogelijk, omdat hij zichzelf ook zo profileerde in de tv-uitzending.

Het hoopgevende aan deze profilering is dat zij ons, als samenleving, dwingt een andere richting in te slaan. Er kan immers geen misverstand meer over bestaan dat deze regeringsploeg ons geen wenkend perspectief of menswaardige richting te bieden heeft, alle scholing en retorische kwaliteiten van de dames en heren ten spijt.

Wouter ter Heide

 

Door ravage

Abonneer
Laat het weten als er

*

22 Reacties
Oudste
Nieuwste Meest gestemd
Inline feedbacks
Bekijk alle reacties
mammeloe
11 jaren geleden

Kwaad is een neutraal woord. In het Hebreeuws, Jesaja 45:7 aangeduid met “Ra.” Het betekent breken, omver halen of uit elkaar halen. In het kader van sloopwerkzaamheden is dit dus een positief iets. In de treincoupe’s heb je kleine hamertjes waarmee je het glas kunt inslaan van een noodbel. Dat is het woord “Ra.” dat 444 keer vertaald is met kwaad. In Genesis 37:32-33 staat het woord ra ook weer in verband met een beest. Maar is een lam of een leeuw een zondaar?
Kortom; als je dit soort discussies voert, moet je snappen wat zonde is. Zie  http://www.martinzender.com/ZWTF/ZWTF2.6.pdf
 

mammeloe
11 jaren geleden

met de woorden normen en waarden moet je ook voorzichtig zijn. Er wordt taalkundig iets heel anders mee bedoeld. Maar dan moet ik mijn bibliotheek weer induiken.

moderator
11 jaren geleden

Mammeloe, wil je stoppen met het stelselmatig posten van reacties die niet of nauwelijks betrekking hebben op de strekking van de berichten? Ga je door, dan zien we ons genoodzaakt… afijn, je begrijpt het wel. Heb respect voor het werk van de auteurs.

mammeloe
11 jaren geleden

Mod,
 
Dat bericht van Wouter begint al met een hele definitie gedoe. Dan lijkt het me zinnig om ook uit te leggen wat kwaad precies is. Schande verder dat de columns van Wouter in de Groene verschijnen. Alsook hier.
 
En ik stop nergens mee. En Intellectuelen en anarchisten zijn kundig in censuur. Als je toch wil modereren, haal dan die onzin van Wouter weg. En ook van die Hans Maenen.

mammeloe
11 jaren geleden

ach Mod, gooi me er maar vanaf; ik zit er niet zo mee. Ik op mijn beurt erger me groen en geel aan die Hans Maenen, en Wouter. Zo hebben we allemaal onze ergernissen. Jullie hebben wel mooie muziekbijdragen.

mammeloe
11 jaren geleden

excuses dat ik jullie blog zo doorkruis. Ach jullie ergeren je aan mij en vice versa. Eigenlijk moet ik hier niet meer komen maar de muziek is wel mooi. Zelfde met dat IndyMedia.

moderator
11 jaren geleden

Fijn om te lezen dat je vanwege de muziekrecensies deze site bezoekt. Wellicht beter om het daar dan ook bij te laten?

frans Heuvelmans
11 jaren geleden

 
 

William
11 jaren geleden

De vraag die niet gesteld wordt, maar mijn inziens wel gesteld mag worden. Hoe bestrijd je dit kwaad zonder dat je ontaard in oeverloos gepraat of telkens de scherpe kantjes van dit soort beleid af te snijden? Want met de korte termijn politiek waarin wij heden ten dage leven waarin men elke gebeurtenis aangrijpt om maatregelen te nemen, wordt ook de salamitactiek toegepast. Iedere keer een beetje verder. Of in dit soort gevallen, soms in 1x heel veel verder gaan.
Begrijp mij niet verkeerd, er zullen altijd mensen zijn die onder de regels proberen uit te komen. Maar dat moet in mijn ogen niet altijd de reden zijn om dan maar altijd de regels aan te passen naar nog strenger. Tenslotte kan iets of iemand die die strengere regels wil hebben, ook misbruik maken van deze wens.

mammeloe
11 jaren geleden

beste moderator,
 
misschien moet ik het inderdaad zo zijn de muziekrecensies laten. Maar ik kan er niet over uit dat meneer Wouter zo veel toevoegt aan Ravage cq. IndyMedia of de Groene. En zo kan ik nog wel wat namen noemen. Dat IM wordt druk bezocht door allerlei figuren die er niks te zoeken hebben. Oh ja, en dan is er ook nog Konfrontatie met dezelfde meuk.

mammeloe
11 jaren geleden

Nou zie ik tot overmaat van ramp dat dit stuk ook alweer op Sargasso staat, je weet wel die elitaire moreel verheven website van en voor andersdenkenden. En het zou me ook niet verbazen als het stuk de komende week in de Groene opduikt. Als je al met een titel begint als De Banaliteit van het Kwaad en dan met wat juridische definities gaat smijten, lijkt het me niet ongepast om er wat definities tegenaan te gooien van wat kwaad in feite is: neutraal. Anders krijg je van die oppervlakkige anarchistische bijdragen. Dat is wat anarchisme is: oppervlakkig. Lijkt me dus zeer relevant om zo’n toevoeging erbij te doen.
 
Mvg.

Wouter ter Heide.
11 jaren geleden

Mammeloe, de definitie die je er tegen aangooit over het neutrale karakter van het kwaad, is zeker niet ongepast. Sterker, daarmee sla je de spijker op de kop. Het kwaad is namelijk links noch rechts en het kan ook niet als vrouwelijk of mannelijk bestempeld worden, omdat het nu eenmaal in ieder mens schuilt. Zowel in mij als in jou, of wie dan ook. Zolang deze realiteit niet onder ogen wordt gezien zullen wij niet loskomen van het denken in goed en kwaad en in links en rechts, dus zullen wij blijven vasthouden aan ons partijpolitieke bestel, waar enkel de banaliteit van het kwaad (dat daar inherent aan is) wel bij zal varen. 

mammeloe
11 jaren geleden

beste Wouter,
 
Politiek denken is niks anders dan terug gaan naar de Boom van kennis van Goed en Kwaad. Maar dat is anarchisme ook. Wat die asielzoekers betreft: hmmm, ik weet niet wat ik ervan moet denken.

Wouter ter Heide.
11 jaren geleden

Mocht je gelijk hebben Mammeloe dat teruggaan naar de Boom van kennis van Goed en Kwaad, ofwel het leven in het Paradijs voor de zondeval, neerkomt op anarchisme, dan ligt niet in het socialisme en liberalisme maar in het anarchisme de terugkeer naar het paradijs en daarmee naar de vrede besloten. Denk echter dat deze gedachte door PvdA, VVD en oppositie eensgezind onder het vergaderkleed geveegd zal worden, onder het mom van ‘gespeend van elke realiteitszin’. Het serieus nemen van anarchisme ter beteugeling van de problemen past nu eenmaal niet in het vastgeroeste Haagse denkkader, hoe achterhaald het ook is.  

mammeloe
11 jaren geleden

dat heb ik niet gezegd; het is juist andersom; hoewel een schaduw van de wet ook al in Eden aanwezig was toen God zei: je mag niet van de Boom van Kennis van Goed en Kwaad eten. Ik kan me voorstellen dat Adam en vooral Eva anarchistische trekken kregen toen ze steeds langs de Boom wandelen en toch wel heel nieuwsgierig werden. Fuck the Law, Fuck God en ervan aten.
 
Ik probeer juist aan te geven dat er fundamenteel geen verschil zit tussen anarchisme en partij politiek. Goed en kwaad komen van dezelfde boom.

mammeloe
11 jaren geleden

en wouter, om die reden geloof ik dat religieus conservatief rechts en vrijzinnig intellectueel links op het zelfde dode spoor zijn terecht gekomen. Ze hebben meer gemeen dan je denkt. Zie de toespraak van Rich Nathan bij de inhuldiging van Obama.

Wouter ter Heide.
11 jaren geleden

Ben het met je eens Mammeloe dat het dualistische gedachtegoed, waar het bedrijven van partijpolitiek op gestoeld is, zich op een dood spoor bevindt. In feite kunnen zowel links en rechts als gelovige en ongelovige daardoor niet meer verder en houdt een ieder de ander gevangen. Die moedeloos makende (want uitzichtloos!) gevangenschap zal echter nooit het resultaat kunnen zijn van het anarchisme. Met dat gedachtegoed is nu eenmaal geen partijpolitiek, met de daaraan gekoppelde strijd om de macht, te bedrijven. Vandaar dat je met je opvatting dat er fundamenteel geen verschil is tussen anarchisme en partijpolitiek, de plank finaal misslaat. In tegenstelling tot het uitgewerkte socialisme en liberalisme heeft juist het springlevende anarchisme (hoe gemarginaliseerd ook) het in zich om het dode dualistische spoor om te smeden tot een monistisch spoor, waar politiek gesproken muziek in zit. Niet alleen voor ons, maar vooral voor onze eerste zorg, ons kroost. 

mammeloe
11 jaren geleden

Absolute onzin; anarchisme is net zo wetticistisch bezig als partij politiek.

Wouter ter Heide.
11 jaren geleden

Beste Mammeloe,
Gezien je voorgaande reacties had ik het idee met jou iemand getroffen te hebben met prikkelende gedachten, waarmee een redelijke discussie te voeren is. Je laatste reactie, “Absolute onzin”, heeft die hoop echter totaal de grond ingeboord. Daarmee geef je namelijk aan dat het voeren van een redelijke discussie met mij godsonmogelijk is. Daarmee gelijktijdig pretenderend dat jij de redelijkheid in pacht hebt. Tegen die pretentie heb ik geen bezwaar. Ieder zijn gelijk of waarom. Hopelijk zul je echter begrijpen dat voor mij onze discussie hiermee gesloten is. Mij afserveren met “Absolute onzin” biedt mij simpelweg geen andere keuze. Rest mij nog mijn dank uit te spreken voor je openhartigheid, hoe onbevredigend de consequenties daarvan voor mij ook zijn.    

mammeloe
11 jaren geleden

Wouter, ik heb al een paar keer uitgelegd dat anarchisme puur wetticisme is en dus net zo gebonden is als partij politiek. Mensen die zich strict aan regels houden zijn wetticistisch bezig maar mensen die daar de hele tijd tegenaan schoppen net zo goed. Symbiose heet dat.
 
De apostel Paulus ontmoette in het oude Griekenland veel van zulke voorbeelden. Men was bijvoorbeeld trots dat iemand in de gemeenschap en verhouding had met zijn eigen moeder. Veel mensen menen dat de bijbel dit veroordeelde. Maar Paulus wees erop dat deze mensen juist heel erg wetticistisch bezig waren door zogenaamd overal lak aan te hebben.
Hetzelfde is naar mijn idee het geval met anarchisme. Buiten dat komen goede werken van dezelfde boom van kennis van goed en kwaad als kwade werken. De mensen op de PL in appelscha zullen nooit de diepe betekenis snappen van genade ofwel de vreemde symbiotische werking tussen goed en kwaad. Van iemand als Hannah Arend mag je wel meer diepgang verwachten in deze.
 
gr.

Frank
11 jaren geleden

Mammeloe kakelt en ouwehoert en smoort zo elke discussie over de banaliteit van Teeven en zijn vreemdelingen beleid. Mammeloe is het kwaad dat hier bestreden moet worden. 

Pi
11 jaren geleden

Nieuw op deze bladzijden. Mooi stuk. Eén opmerking apropos Fred Teeven: hij is hier niet de Eichmann die blindelings iets uitvoert, als het om deze passage in het regeerakkoord gaat is hij één van de bedenkers. Hij vindt het prachtig om mensen zonder de juiste papiertjes verder te mogen vernederen. Hij is zeg maar de ultieme Vernederlander. Niet uit plichtsbesef, maar uit roeping. En zeker, Fred Teeven is ook door God geschapen, maar dat geeft alleen maar aan dat we met God nog een appeltje te schillen hebben. Vast zo’n Appeltje dat hij al eens klaargelegd heeft zodat wij er per ongeluk van gaan snoepen…