LONDEN – Na de recente onthullingen over het Amerikaanse privacyschandaal PRISM, beweert klokkenluider Edward Snowden nu de Britse geheime dienst inbreekt op internationale glaskabelverbindingen.

Onder codenaam Tempora breekt de Britse geheime dienst Government Communications Headquarters (GCHQ) al 18 maanden in op glaskabelverbindingen om zo telefoongesprekken te kunnen afluisteren, e-mails in te zien, gebruik van Facebook na te gaan en het gedrag van internetgebruikers vast te leggen. Dat bericht het Britse dagblad The Guardian op basis van documenten die hen door voormalig NSA-medewerker Edward Snowden in handen zijn gespeeld.

Volgens Snowden handelt de Britse geheime dienst met Tempora ‘nog erger’ dan hun Amerikaanse tegenhanger van GCHQ, de National Security Agency (NSA). Onder Tempora worden niet alleen verdachte personen in het vizier gehouden, ook de gedragingen van (nog) niet verdachte burgers worden vastgelegd. Dit alles zonder enige vorm van publieke verantwoording of publiek debat. Dagelijks volgen de Britten 600 miljoen telefonische contacten.

Al in 2011 zou de GCHQ toegang hebben gekregen tot 200 internetkabels met een bandbreedte van 10Gbit/s, vervolgens zou Tempora in gang gezet zijn. Het zijn vooral transatlantische kabels die GCHQ aftapt: kabels die via Brits grondgebied Europa en de VS verbinden. Toegang tot de glaskabelverbindingen zou afgedwongen worden met een beroep op een clausule uit de Regulation of Investigatory Powers Act van 2000, waarmee de GCHQ binnen de wet zou opereren.

Content wordt drie dagen bewaard voor analyse, metadata – zoals wie met wie communiceert – blijft dertig dagen bewaard. Volgens The Guardian gaat het theoretisch om meer dan 21 petabytes per dag. Bij de GCHQ zouden sinds mei vorig jaar 300 analisten werkzaam zijn om de verkregen persoonlijke data door te spitten, maar ook de Amerikaanse inlichtingendienst NSA krijgt de data doorgespeeld. In totaal zouden 850.000 Amerikanen die betrokken zijn bij de NSA toegang hebben tot de databases van de GCHQ.

Het programma wordt elke dag groter. Vooral trans-Atlantische kabels worden afgetapt; die lopen via Brits grondgebied tussen Europa en de Verenigde Staten. Met de eigenaren van de kabels zijn geheime overeenkomsten gesloten; soms krijgen ze zelfs een vergoeding van de GCHQ. Volgens The Guardian is er geen enkele controle op wat de inlichtingendiensten met de informatie doen.

Snowden onthulde eerder dat de NSA op grote schaal internetgegevens onderschept en opslaat onder de codenaam PRISM. De Amerikaanse geheime dienst heeft directe toegang tot online gegevens van gebruikers bij grote bedrijven als Google, Facebook en Apple. De onthulling van al deze gegevens maakt deel uit van Snowden’s poging om, zoals hij het noemt, “het grootste programma van verdenkingsloos toezicht in de geschiedenis van de mensheid” te onthullen.

Inmiddels hebben federale klagers in de VS een aanklacht ingediend tegen Snowden. Hij wordt verdacht van ‘ongeoorloofde communicatie van nationale defensie-informatie’ en ‘het willens en wetens uitlekken van geheime inlichtingen naar een ongeauthoriseerd persoon’. De Snowden zit mogelijk ondergedoken in Hong Kong. Volgens The Washington Post zou de VS aan Hongkong hebben gevraagd de klokkenluider op te sporen en aan te houden.