BERN – Zwitserland maakt zich op voor een referendum over de invoering van een basisinkomen voor elke burger. Diverse organisaties hebben hiervoor in korte tijd 126.000 handtekeningen verzameld.
Het gaat om een onvoorwaardelijk maandinkomen van 2.500 Zwitserse frank (2.030 euro, de vaste lasten in Zwitserland zijn hoog) voor elke volwassen inwoner. Uiteenlopende organisaties en actiegroepen, gesteund door bekende kunstenaars, therapeuten, filmmakers en politici, verzamelden de afgelopen 18 maanden zo’n 126.000 handtekeningen. Voor Zwitserland is dat meer dan genoeg om een referendum af te dwingen.
Om het voorlopig behaalde succes onder de aandacht te brengen van het publiek, lieten de initiatiefnemers 8 miljoen muntjes van 5 cent op het Federale Plein voor het Zwitserse parlementsgebouw in Bern deponeren. De muntjes werden met een truc aangevoerd, goed voor 15 ton en een waarde van omgerekend 333.000 euro. Elk muntje symboliseert een inwoner van Zwitserland.
De motieven van de Zwitserse voorstanders van een basisinkomen zijn idealistisch en filosofisch van aard. ‘Het is tijd voor een publiek debat over de waarde van werk in de maatschappij en de breder wordende kloof tussen arm en rijk’, meldt het comité. ‘Wij willen dat iedereen het recht heeft op een vrije manier van leven zonder de druk van werk en geld.’
Het initiatief wordt mede ondersteund door de in Genève gevestigde organisatie BIEN (Basic Income Earth Network). “De schoonheid van het idee is duidelijk: voor het eerst in de geschiedenis van de mensheid is soeverein en zelfstandig wonen binnen het bereik van iedereen, niet alleen voor degenen die het voordeel hebben van een fortuin”, aldus voorzitter Albert Jörimann.
Tegenstanders vrezen dat jonge mensen niet meer geprikkeld worden om werk te zoeken, omdat ze toch verzekerd zijn van inkomen. Maar nadat eerder in 1974 alle inwoners van het Canadese stadje Dauphin bij wijze van experiment gedurende vier jaar een basisinkomen kregen boven de armoedegrens, bleven de inwoners werken en maakten ze evenveel arbeidsuren als vóór het experiment. Ook de kwaliteit van hun leven verbeterde.