Volgens de film What Maisie Knew van de Amerikaanse regisseurs Scott McGehee en David Siegel leeft een kind niet altijd in een veilige haven. De 6-jarige Maisie blijkt speelbal te zijn tussen twee ontaarde ouders. Gebaseerd op de gelijknamige roman van Henry James uit 1897 is het verhaal van Engeland verplaatst naar het hedendaagse New York.
De ouders van Maisie (Onata Aprile) worden gespeeld door twee sympathieke acteurs waardoor het familiedrama des te harder overkomt. Julianne Moore als moeder Ida is een rockzangeres op leeftijd, Steve Coogan als vader Beale zit in de kunsthandel. Wat het 6-jarige meisje overkomt door toedoen van haar egoïstische ouders die voornamelijk met hun carrière bezig zijn, is onbeschrijfelijk.
Maisie heeft vooral te kampen met de scheidingsperikelen van haar ouders. Ze wordt gebruikt in de hatelijke strijd tussen pa en ma, waarbij sprake is van psychologisch geweld. Uitingen van ouderliefde komen dan nogal schijnheilig over. Het kind is enkel hinderlijke ballast voor de ouders, dat wens je niemand toe. Maisie ondergaat het allemaal en probeert er het beste van te maken.
Onata Aprile is opmerkelijk in haar rol, absoluut geen sentimentele verbeelding van een kinderleven. De jeugdige actrice met haar scherpe en open blik komt nuchter over, wat het drama nog hartverscheurender maakt. What Maisie Knew is een thriller, ervaren filmmakers weten dat een kind in nood een effectief middel is om de toeschouwer bij de strot te grijpen. De regisseurs hebben dit gegeven perfect uitgebuit.
Het verhaal is bedacht vanuit het perspectief van Maisie en op die manier ook gefilmd. De cameraman gaat op zijn knieën te werk om de kijker het gevoel te geven hoe de gebeurtenissen bij het kind binnenkomen. De kijker krijgt niet alle informatie, hetgeen tot desoriëntatie leidt. Wat Maisie leert is dat ze niet beschermd wordt en moet zien te overleven. Het alleen-op-de-wereld effect is verwoestend aangrijpend.
Toch krijgt Maisie onverwacht stiefouders. Haar ex-kindermeisje Margo (Johanna Vanderham) en de ex-minnaar van haar moeder Lincoln (Alex Skarsgard) vormen een koppel en verzorgen het kind. Of dat daadwerkelijk haar redding is, laten de filmmakers in het midden. Wat aan deze ‘redding’ vooraf gaat, heeft de hoop op een goede afloop gekleurd. Als kijker blijf je gebroken en verward achter. Het verraad van de ouders en de overlevingsdrang van het kind maken veel gevoelens los.
Het is knap hoe de makers er, ondanks de hoogoplopende emoties, een tamelijk onsentimentele film van hebben gemaakt. De verplaatsing van de handeling naar het heden blijkt ook een juiste keuze. Kinderleed is van alle tijden en zijn vandaag de dag vaak het kind van de rekening in een snel veranderende wereld. What Maisie Knew is een indrukwekkend drama dat nog lang in het geheugen nazindert.
Ulrik van Tongeren
What Maisie Knew (Wild Bunch, 2012), nu in de bioscopen.