Op bovenstaande foto bevindt president Obama zich te Rio de Janeiro op zijn luxe hotelkamer in een afluistervrije tent met ruisonderdrukkende apparatuur. Op zijn beurt wordt ook hij afgeluisterd. Door zijn eigen CIA of NSA? In ieder geval kan het niet de Stasi zijn. Die kunnen ze wegstrepen, dat scheelt.

De foto deed mij denken aan het surrealistisch geknakte opblaasbare Vrijheidsbeeld op die zondagmiddag in de Amsterdamse Pijp. Had het Vrijheidsbeeld een dubbelzinnige betekenis? Dat denk ik niet. Weliswaar ludiek bedoeld, stond het daar ter ere van de verjaardag van het legendarische popfestival Woodstock dat in 1969 plaatsvond in de staat New York. De muziek die middag, gemaakt door bandjes op een podium vlak bij de immense opblaaspop, moest ons dat duidelijk maken. Een lofzang op de ongebreidelde creativiteit, verbeelding en spontaniteit. Het decennium van de bevrijding van de mens, in leven gehouden door de harde kern van de voormalige protestgeneratie.

Het Vrijheidsbeeld dat prominent aanwezig stond te zijn op zijn tijdelijke sokkel in dat smalle arbeidersstraatje uit de 19e eeuw, en dat later langzaam maar zeker leeg zou lopen (een geintje van een bezoeker van de buurtkroeg die in het voorbijgaan de kurk uit de kont van La Liberté had getrokken) maakte een treurige indruk op mij. Het resultaat was een indringend symbolisch beeld waarbij filosoof Oswald Spengler en kunstenaar Andy Warhol de vingers afgelikt zouden hebben wanneer ze dit tegen het lijf waren gelopen.

Maar laten we het van de positieve kant bekijken. Wanneer we het saldo van ons rekeningnummer opvragen bij de ING, en de website ligt er weer eens uit, dan kunnen we altijd nog terecht bij de NSA.

Ron Kretzschmar