Niton behelst een audio-document van de improvisatie-bijeenkomst The Drone Night #4. Deze vond plaats op 3 oktober 2012 in de Officine Creative di Barasso in de Italiaanse stad Varese. De bijeenkomsten worden georganiseerd door Xelius in samenwerking met El Toxyque. Voor deze improvisaties nodigen zij muzikanten uit en spelen op wisselende locaties, waardoor iedere Drone Night een ander kaliber krijgt.

Voor de vierde editie hebben zij Zeno Gabaglio geïnviteerd die een elektrische cello bespeelt met behulp van de nodige elektronica. El Toxyque is een alias voor Enrico Mangione die sinds 2005 de mogelijkheden onderzoekt voor het maken van geluid door middel van improvisatie met zelf gemaakte instrumenten of bewerkte traditionele instrumenten in combinatie met elektronica. Luca Xelius Martegani is geluidsontwerper, componist van elektro-akoestische muziek en ontwikkelaar van muziekinstrumenten.

Het album Niton bevat vier nummers die vanuit de improvisaties zijn ontstaan. Het eerste nummer, Tai Q, duurt helaas te kort, want de combinatie van traditionele minimal music met elektronische muziek smaakt naar meer. De repeterende cello-partijen sluiten prachtig aan bij de abstracte tonen van de overige muzikanten.

B’Done begint als een klassiek improvisatiestuk, waarin de verschillende muzikale ingrediënten elkaar aftasten en met elkaar een synergie of disharmonie proberen aan te gaan. De doorgaande beat suggereert een hartbeat en stopt zodra alle partijen in elkaar overvloeien. Wanneer de mix is gevonden, verandert de muziek langzaam naar meer noise om vervolgens weer te vervloeien tot een mix van herhalende cello-partijen elektronica.

K’lamp begint lekker uptempo met pulserende ritmes, om over te gaan in een psychedelische soep met een sterke jaren ’70 invloed, maar dan samengesteld met hedendaagse geluidsbronnen. Het laatste nummer, ASNA, is melodieuzer van toon met kabbelende klanken die verstoord worden door strings en synthesizers. Helaas is deze improvisatie te kort, want ik ben wel benieuwd waar de ambient sfeer die ontstaat aan het einde van dit nummer op uit was gelopen.

Al met al een prachtige plaat, welke is uitgebracht door het Zwitserse label Pulver und Asche. Vaak vind ik live-opnames van improvisatiesets saai, omdat de dynamiek van de muzikanten vaak niet goed tot zijn recht komt, maar deze plaat is een prettige uitzondering op de regel.

Jan Kees Helms