DEN HAAG – Ambtenaren van het Ministerie van Infrastructuur en Milieu presenteren veel te positieve cijfers om de aanleg van nieuwe wegen mogelijk te maken.
Dat concludeert het onderzoeks- en adviesbureau CE Delft in een rapport dat is opgesteld in opdracht van Milieudefensie, Natuurmonumenten en de Natuur- en Milieufederaties van Zuid-Holland, Brabant, Utrecht en Gelderland. Volgens de onderzoekers werden en worden de noodzaak en de baten van nieuwe snelwegen te gunstig voorgesteld en verkeerde prioriteiten gesteld.
CE Delft onderzocht de maatschappelijke kosten-baten analyses die gemaakt zijn voor een aantal grote wegenbouwprojecten, zoals de aansluiting A13/A16, de verbreding van de A27 en de A12 bij Utrecht en de Blankenburgtunnel bij Rotterdam. De meeste projecten moeten rond 2020 klaar zijn. In de aanloop naar zo’n groot infrastructuurproject worden altijd verplicht verschillende studies gedaan.
Een van de belangrijkste is de MKBA, de Maatschappelijke Kosten-Baten Analyse. Zo’n MKBA moet in beeld brengen wat het rendement van het project voor de samenleving is, zoals de reistijdwinst, milieu, welvaart en werkgelegenheid. De onderzoekers van CE Delft vonden dat van de vier mogelijke scenario’s meestal alleen de ‘hoge’ variant wordt doorgerekend. In feite misleiden de ambtenaren van het Ministerie van Infrastructuur en Milieu de kluit.
Zo zal de aanleg van de geplande en omstreden Blankenburgtunnel bij Rotterdam 1 miljard gaan kosten. In het ‘hoge’ scenario is de opbrengst 2 miljard euro. Gaan we echter uit van het meer realistische ‘lage’ scenario dan is de opbrengst 846 miljoen. Minder dus dan wat het gaat kosten. Door consequent met de hoogste groeiscenario’s te rekenen wordt er een veel te rooskleurig beeld geschetst van de baten van de projecten. In werkelijkheid groeit het verkeer lang niet zo hard meer.
De natuur- en milieuorganisaties vragen verantwoordelijk minister Schultz en de Tweede Kamer dan ook de besluiten over nieuwe snelwegen te herzien. Het onderwerp staat vandaag op de agenda van de Kamer. Schultz bestrijdt de kritiek. Sinds 2011 zou haar haar ministerie een scenario hanteren met zowel een laag als hoog groeiscenario. Alle projecten, ook die van vóór 2011, blijven binnen die bandbreedte.