Al twintig jaar zat studiobaas Walt Disney achter de rechten aan van het  in 1934 gepubliceerde boek Mary Poppins van T.L. Travers. In 1961 nodigt hij de schrijfster in Hollywood uit om tot een overeenstemming te komen over de verfilming ervan. Travers weigerde aanvankelijk met als reden dat van haar levenswerk geen banale musical mocht worden gemaakt.

Op het eerste gezicht lijkt het niet bijster veelbelovend dat Disney een film over zichzelf heeft gemaakt. Het riekt naar zelfpromotie, maar het resultaat van regisseur John Lee Hancock valt mee. Saving Mr. Banks – genoemd naar een personage uit Mary Poppins – vertelt ons het verhaal van een botsing tussen twee tegengestelde karakters, namelijk de vaderlijke Walt Disney en de hautaine P.L. Travers.

De schrijfster wordt bij haar aankomst in Californië flink in de watten gelegd. Haar hotelkamer blijkt te zijn volgestouwd met Disney-speelgoed, hetgeen bij haar een uitwerking heeft als een rode lap op een stier. Er ontspint zich een amusant steekspel tussen het zonnige personeel van Disney en de eigenzinnige en excentrieke Britse dame.

Het acteerwerk van de Emma Thompson als de hooghartige Travers is tamelijk veelbelovend, ze heeft er een bezienswaardige rol van gemaakt. Haar tegenspeler, Tom Hanks als de gemoedelijke Walt Disney, levert een fascinerend contrast op. Travers wil de banalisering van haar werk met alle macht tegengaan, Disney daarentegen wil er met de verfilming een kindvriendelijke en zonnige versie van maken.

Travers zit financieel aan de grond. Om te overleven moet zij uiteindelijk wel meewerken. De liefde voor haar personages, in werkelijkheid gebaseerd op familieleden, blijkt een diepe oorzaak te hebben. Travers blijkt haar traumatische jeugd in haar boek te hebben verwerkt. Middels flashbacks naar het begin van de vorige eeuw wordt haar jonge leven in Australië geschetst. Haar onverantwoordelijke vader, gespeeld door Colin Farrell, bracht het gezin in grote problemen.

De flashbacks zijn tamelijk aangrijpend, maar enigszins onhandig in de film verwerkt. Ze verklaren wel waarom de schrijfster haar onzekerheid en angst verbergt achter een onverstoorbare muur. Emma Thompson weet met grote vaardigheid zowel de tragiek van Travers alsmede de scherpe humor formidabel voor het voetlicht te brengen. Tom Hanks, die eigenlijk niet op Walt Disney lijkt, is in staat om de staalharde wilskracht achter de vriendelijke façade overtuigend neer te zetten.

Dat Disney achteraf gezien de film heeft gemaakt die hij voor ogen had, werd in 1964 duidelijk. Mary Poppins werd uiteindelijk toch een vrolijke film met liedjes en animatie, geheel tegen het zere been van Travers. Dat de schrijfster aan het eind van de film te zien is tijdens een galapremière van Mary Poppins, waar ze in werkelijkheid niet eens voor was uitgenodigd, en nog eens ontroerd raakt ook, dient beschouwd te worden als een dichterlijke vrijheid van de filmmakers.

Om voluit van Saving Mr. Banks te kunnen genieten, moet men eigenlijk Mary Poppins gezien hebben, een van de grote klassiekers van Disney. De vliegende kinderjuf, gespeeld door Julie Andrews, en de fantastische liedjes blijven onvergetelijk. John Lee Hancock is een meester in het maken van sentimentele films. Saving Mr. Banks echter heeft een warm hart en voldoende binding met de realiteit.

Ulrik van Tongeren

Saving Mr. Banks (The Walt Disney Company, 2013), nu in de bioscopen.