Een neurochirurg die worstelt met zowel een midlifecrisis als een huwelijkscrisis. Regisseur en scenarist Philippe Claudel heeft met Avant l’hiver een sfeervol drama gemaakt over een oudere man die met oogkleppen op leeft.

Claudel is vooral bekend door zijn tweede film, het drama Il y a longtemps que je t’aime uit 2008. Hierin speelt Kristen Scott Thomas een vrouw die na vijftien jaar gevangenschap haar leven weer probeert op te pakken. Scott Thomas speelt in Avant l’hiver Lucie, een vrouw die moet leven met een echtgenoot die vooral met zijn werk bezig is. Zijn zwijgzaamheid kwelt haar.

Paul (Daniel Auteuil) is een succesvolle neurochirurg in de zestig die zich voor de wereld afsluit. De man gaat geheel op in zijn werk waardoor hij niet ziet wat wat zich daarbuiten afspeelt. Hij loopt regelmatig tegen de jonge mysterieuze vrouw Lou (Leida Bekhti) op. Zij zou ooit een patiënte van hem zijn geweest, wat Paul vergeten is. De chirurg komt erachter dat hij gestalkt wordt. Is het de mysterieuze jonge vrouw?

Na in het eerst deel van de film het alledaagse leven van Paul gevolgd te hebben, krijgen we in het vervolg allerlei geheimzinnige onthullingen te zien. Dan is er ook nog een huisvriend, psychiater van beroep en al jaren verliefd op de vrouw van Paul. Deze zijlijn in het verhaal is overbodige ballast.

Regisseur Claudel heeft behalve een stemmig huwelijksdrama er een spannende thriller van proberen te maken. Die combinatie komt geforceerd over. Het drama van het in grote luxe levende koppel is een film op zich waard. Vanwege het thrilleraspect begint de film te sputteren en lijkt te verzanden in allerlei scenariovondsten om het spannend te maken.

Bovendien wordt het bloederige einde van de film al aan het begin aangekondigd. Dat haalt de suspense uit het verhaal, wat eigenlijk een doodzonde is voor een ervaren schrijver als Claudel. De regisseur deed het wat dat aangaat in zijn vorige film, het sobere en ingetogen Il y a longtemps que je t’aime, beter. Hij had daarvoor geen ingewikkelde trucs nodig om er een pakkend en aangrijpend drama van te maken.

Toch valt er wel degelijk het een en ander te bewonderen in Avant l’hiver. De sfeer is raak getroffen, de wisseling van herfst naar winter is in prachtige grijstinten gevangen. De imposante woonstede en tuin van het echtpaar is een fraaie locatie voor twee verwarde en ongelukkige zielen. Wat we van de operatiewerkzaamheden van de neurochirurg te zien krijgen, is fascinerend en aangrijpend. Daar had meer van in de film mogen zitten.

De ontroerende lading van dit drama leunt vooral op de aanwezigheid van Daniel Auteuil, een meester in het vertolken van subtiele rollen. Hij speelt de gedreven bravoure van de arts in zijn werk en diens hulpeloosheid in het leven buiten het ziekenhuis briljant uit. Geen andere acteur zou deze rol zo overtuigend kunnen spelen. In Un coeur en hiver (1992) van Claude Sautet speelde hij een vergelijkbare ingetogen rol.

Auteuil is geen acteur van grote gebaren, het is zijn ingetogen en stille spel wat indruk maakt. De sterke dialogen van Claudel helpen hem daarbij. Op 68-jarige leeftijd is goed te zien dat Auteuil de last van het verleden met zich mee torst. Daarom is hij de ideale acteur om de rol van de vermoeide neurochirurg extra diepte en gewicht te geven. Dankzij Auteuil is Avant l’hiver toch nog een memorabele film geworden.

Ulrik van Tongeren

Avant l’hiver (Lumiere, 2013), nu in de bioscopen.