AMSTERDAM – Een protestactie van Tibetanen en Amnesty tijdens het bezoek van de Chinese president Xi Jinping is door veiligheidsbeambten gedwarsboomd. Nederland wijst naar China, maar is dat terecht?
Afgelopen zaterdag legde de Chinese president Xi Jinping, die onderdeel uitmaakt van een handelsdelegatie, een bezoek af aan het paleis op de Dam voor een zakenlunch, aangeboden door koning Willem-Alexander, Maxima en Beatrix. Uit protest tegen de Chinese bezetting van Tibet en de schending van mensenrechten in China, hielden zo’n honderd mensen een protestactie aan de voet van het Vrijheidsmonument.
Kort voordat de president en zijn echtgenote arriveerden, zetten Chinese beveiligers onder toeziend oog van de Amsterdamse politie een groot scherm neer voor de ingang van het paleis. De grijze doeken in frames van aluminium voorkwamen dat Xi Jinping de demonstranten van The International Campaign for Tibet kon zien. Ook het het Amnesty-spandoek met de oproep ‘President Xi Jinping: Free Liu Xia & Liu Xiaobo. Respect freedom of expression’ werd zo aan het gezicht onttrokken.
Amnesty International spreekt er schande van. “Deze reactie laat zien hoe China met twee maten meet. Als het over mensenrechten gaat, verzetten de Chinese autoriteiten zich vaak tegen inmenging in hun staatssoevereiniteit. Door het plaatsen van schermen beperken de Chinezen nu zelf indirect de vrijheid van meningsuiting van demonstranten in Nederland”, zo laat de mensenrechtenorganisatie weten.
De vraag is waarom de overheid het toeliet dat China op Nederlands grondgebied censuur toepaste. Burgemeester Van der Laan van Amsterdam, die vooraf goedkeuring verleende aan de protestacties, zegt achteraf verbaasd te zijn over het optreden van de Chinese veiligheidsfunctionarissen. Hij zegt zich overvallen te hebben gevoeld door “een stukje Chinese zelfredzaamheid”, zei hij maandag desgevraagd. Tja, Van der Laan is wel vaker verrast door ‘externe’ inperking van het demonstratierecht, denk aan de taferelen op de kroningsdag.
Ook minister Timmermans van Buitenlandse Zaken beweert van het voorval vooraf niets af te hebben geweten en maakt zich er verder ook niet druk om. Volgens Timmermans betrof het hier een actie van de Chinezen zelf, waar Nederland niet van op de hoogte was. Blij is hij wel met het Chinese staatsbezoek dat het Nederlandse bedrijfsleven voor twee miljard euro aan contracten heeft opgeleverd, onder meer met KLM en de zuivelsector. China en Nederland hebben besloten de bilaterale samenwerking verder te intensiveren.
Voor Amnesty is hiermee de kous nog niet af. “Maar wie heeft dan toestemming gegeven voor die schermen? Of liever gezegd, wie is er nu de baas op de Dam als de Chinese president op bezoek komt: de Amsterdamse burgemeester, de hoofdofficier van justitie, de politiechef, de premier, de minister van Veiligheid en Justitie of de Chinese beveiligingsbeambten? Is dit wenselijk voor een land als Nederland? Dit incident vraagt om opheldering.”
De Nederlandse Vereniging van journalisten (NVJ) vraagt in een brief opheldering van de burgemeester van Amsterdam over het incident.. Ook journalisten waren door de schermen niet in staat de confrontatie op het plein in beeld te brengen. De NVJ wil weten wie toestemming gaf voor de actie en welke maatregelen worden getroffen om dergelijke voorvallen te voorkomen.
Dit is zeker niet wenselijk, het is Nederlands grondgebied en daar mogen Chinese veiligheidsbeambten niet zomaar schermen plaatsen. Dit moet wel degelijk met medeweten van politie (lees: Van der Laan) gebeurd zijn. Maar zoals zo vaak zijn de economische belangen van zodanige grootte dat het met de mantel (in dit geval scherm) der liefde bedekt is.
Ik geloof dat Timmermans er niets vanaf wist, die had wel andere dingen aan zijn hoofd, maar het feit dat hij al gelijk gaat schermen met deze belangen bewijst dat deze grove schending van meningsuiting zijn goedkeuring wel kan wegdragen. Amnesty heeft gelijk: Hier moet opheldering om gevraagd worden.
[…] werkt Nederland mee aan Chinese censuur ? […]