DEN HAAG – Een meerderheid in de Tweede Kamer steunt het voornemen van het kabinet om al het communicatieverkeer ongericht af te laten tappen. Waanzin, melden privacybehartigers.
Handig gebruikmakend van de emoties die loskwamen na de aanslagen in Parijs van vorige maand heeft het PvdA/VVD kabinet, gesteund door de PVV en SGP, een Kamermeerderheid behaald om in de nabije toekomst voor de Nederlandse geheime diensten AIVD en MIVD de mogelijkheid te creëren bulkdata te onderscheppen van alle burgers die via de kabel verloopt. Bij aanvaarding van het wetsvoorstel krijgen onze geheime diensten nog verdergaande bevoegdheden dan de Amerikaanse NSA, de organisatie die wel eens aan de basis zou kunnen staan van dit waanzinnige plan.
Momenteel mogen de Algemene Inlichtingen- en Veiligheidsdienst AIVD en de militaire MIVD alleen ‘niet-kabelgebonden’ communicatie via onder andere de satelliet in bulk onderscheppen. Bij kabelgebonden communicatie mogen alleen specifieke taps op het internet- of belverkeer van verdachte personen worden gezet. De nieuwe regels maken het mogelijk gedurende een beperkte periode alle data van het telefoonverkeer tussen Nederland en een buitenlands spanningsgebied af te vangen.
Bits of Freedom (BoF) spreekt van “een gevaarlijk plan”. De privacyorganisatie vindt dat de verantwoordelijke ministers Ronald P. (Binnenlandse Zaken) en Hennis (Defensie) eerst maar eens inzichtelijk moeten maken wat de noodzaak is voor het voorstel. “En in het verlengde daarvan: is de bevoegdheid wel effectief? De wijziging houdt in dat […] iedereen in het sleepnet terecht komt, ook als je nergens van verdacht wordt. Dat is een bizar grote inbreuk op onze privacy”, meldde BoF voorafgaande het Kamerdebat van dinsdag.
Bij hun collega’s van Privacy First gaan ze nog een stap verder. De stichting kondigde vandaag aan een rechtszaak tegen de overheid aan te zullen spannen bij aanvaarding van het wetsvoorstel. Voorzitter Filippini spreekt van een “draconisch wetsvoorstel”. Volgens hem is in het plan van Ronald P. “sprake van een omkering in de manier hoe wetgeving tot stand gebracht moet worden. Privacyschendende technologie is leidend.”
Ook de Raad van State kan roet in het eten gooien van P., de enigszins verwarde man die in 2013 nog na de door De Telegraaf openbaar gemaakte Prism-praktijken verkondigde dat privacy een grondrecht is. “Massaal ongericht aftappen in Nederland? Zoiets is onmogelijk.” De minister heeft dinsdag de Tweede Kamer toegezegd “te hopen” het krankzinnige wetsvoorstel om massaal en ongericht af te kunnen tappen in april voor advies aan de raad voor te kunnen leggen.
Blijken ze ook bij de Raad van State te zijn doorgedraaid, dan staan de waakhonden van de Eerste Kamer klaar om pap te maken van het privacyschendende plan. Oktober vorig jaar ondertekende een meerderheid van de senatoren een motie waarin het kabinet verzocht wordt “af te zien van een zodanige uitbreiding van de bevoegdheden van de inlichtingendiensten dat een ongeclausuleerde, ongerichte en grootschalige surveillance van kabelgebonden communicatie van onschuldige burgers mogelijk wordt.”
En mocht ook de Eerste Kamer falen, bijvoorbeeld omdat de poppetjes na de Statenverkiezingen in april van positie zijn verplaatst, dan weet het bedrijfsleven wel raad. Het is namelijk zo dat Amsterdam het grootste dataknooppunt ter wereld is. Machtige bedrijven als Microsoft en Twitter maken er op lucratieve wijze gebruik van. De kans is reëel dat, indien de AIVD/MIVD alles mogen aftappen, deze bedrijven dit land vaarwel zullen zeggen, zoals gebeurde nadat Snowden de NSA-praktijken blootlegde.