Johannesburg in Zuid-Afrika is in de nabije toekomst nog steeds een gewelddadige plaats waar bendes de dienst uitmaken. De plaatselijke politie boekt enig succes met de inzet van vechtrobots. De ontwerper daarvan komt op het idee om een afgedankte robot te voorzien van menselijk bewustzijn: Chappie is geboren. Wanneer een stel gangsters de robot kidnapt, wordt vervolgens geprobeerd hem in te zetten voor hun criminele activiteiten. Ondertussen wil de maker van Charlie zijn robot redden, al poogt een heethoofd binnen de robotfabriek op zijn beurt hem juist te vernietigen.
De films Robocop en Short Circuit vormen inspiratiebronnen voor regisseur Neill Blomkamp. Maar vooral het klassieke kinderverhaal Pinocchio heeft hij op intrigerende wijze ingebracht om het geheel diepte te geven. Het criminele echtpaar, gespeeld door het rap-duo Die Antwoord, neemt de opvoeding van de robot op zich. De gewelddadige Ninja wil een harde gangster van hem maken, terwijl zijn vriendin Yolandi zich over Chappie ontfermt als een moeder. In het centrum van de film zit dus een tamelijk bizar familiedrama ingebakken, al draait het hier wel om een metalen omhulsel waar een menselijk bewustzijn in is geplaatst.
De Zuid-Afrikaan Blomkamp heeft na District 9 (2009) en Elysium (2013) wederom een eigenzinnige en originele sciencefiction film gemaakt. Chappie is aan de ene kant een scherpe satire over het misbruiken van technologie. Aan de andere kant is het, ondanks de tomeloze bruutheid, een tedere beschouwing over het samensmelten van mens en machine. De film heeft een onmiskenbare koddige kant. De wijze waarop de robot tot een gangster wordt gemaakt, is zowel hilarisch als vertederend om te zien. De Zuid-Afrikaanse acteur Sharlto Copley geeft de robot gestalte. Met behulp van complexe digitale technologie is Chappie een geloofwaardig filmpersonage geworden.
Geloofwaardigheid in zijn algemeenheid is overigens een heikel punt in Chappie. De plot bijvoorbeeld is ronduit lachwekkend en kinderachtig. Befaamde acteurs als Hugh Jackman en Sigourney Weaver zien we worstelen met hun ondankbare bijrollen. Maar Blomkamp heeft intrigerende ideeën en de actiescènes zijn uitstekend. De onthutsende rauwheid van de stad Johannesburg wordt briljant benut. Wat de film vooral bezienswaardig maakt, is de robot die als personage menselijk en aangrijpend overkomt. En hoe belachelijk de film hier en daar ook is, Chappie heeft wel hart. Blomkamp gaat zich nu wagen aan een Alien film. Vraag is of hij van deze uitgemolken franchise wat zal weten te maken.
Ulrik van Tongeren
Chappie (Universal Pictures International, 2015), nu in de bioscopen.