De Amerikaanse film Good Kill handelt over oorlog voeren op afstand. Vanaf een legerbasis in de woestijn van Nevada, vlak bij Las Vegas, worden drones aangestuurd om vermeende terroristen onschadelijk te maken. De potentiële doelwitten bevinden zich in Afghanistan, Pakistan en Yemen. Op een afstand van 12.000 kilometer voeren deze drone-piloten hun dodelijke missies uit.
De mannen en vrouwen die dit werk doen, bevinden zich in metalen containers gehuld in militair uniform. Drone-piloot Tom Egan (Ethan Hawke) zit veilig achter een computerscherm. Wanneer hij met één druk op de knop zijn doel onschadelijk heeft gemaakt, is dat een ‘good kill’. Zijn doelwitten kunnen een groepje mannen zijn die een bijeenkomst houden of een begrafenis bijwonen. Als er maar vermoedens bestaan over de aanwezigheid van lieden die behoren tot een terroristische organisatie.
Er is altijd sprake van een explosie en een stofwolk wanneer de vanuit de drone afgeschoten raket een doelwit op de grond raakt. Dat daar onschuldige slachtoffers bij vallen, is dagelijkse realiteit. Duidelijk is dat Egan, ondanks zijn koele en professionele houding, last heeft van wroeging bij het uitvoeren van zijn taak. Eigenlijk wil de man liever zijn werk verrichten vanuit een gevechtsvliegtuig, maar die kans krijgt hij niet meer. Egan verdooft zichzelf met alcohol hetgeen ten koste gaat van zijn gezinsleven.
De uit Nieuw-Zeeland afkomstige regisseur en schrijver Andrew Niccol is vooral bekend door futuristische sciencefictionfilms als Gattaca en In Time. Met Lord of War maakte hij een cynische schets over de internationale wapenhandel. Good Kill is vooral een eerlijke en methodische analyse van het op afstand uitoefenen van dodelijk aanvalswerk. Grote vraag is of je het wel aan militairen kan overlaten om beslissingen over leven en dood te maken.
De film laat zien hoe de militairen hun menselijke doelwitten volgen in hun dagelijkse routines, om dan van verre afstand als ‘God’ meedogenloos toe te slaan. Wanneer vervolgens de CIA doelwitten aanwijst, raakt zelfs de cynische overste van Egan, gespeeld door Bruce Greenwood, in de war. De drone-aanvallen worden daarmee nog willekeuriger dan ze al waren. Een toesnellend groepje mannen dat de slachtoffers van een aanval te hulp schiet, wordt voor alle zekerheid weggevaagd.
Alhoewel Good Kill zich in 2010 afspeelt, is de problematiek betreffende oorlogsvoering met drones alleen maar urgenter geworden. Dit technologische militaire geweld roept lastige morele vragen op. De film is dubbelzinnig over het nut van een drone-oorlog. Het is niet in de eerste plaats een aanklacht daartegen, de regisseur zet de ontstane dillema’s pakkend neer. Een collega van Egan heeft grote twijfels over de inzet van drones, wat zoveel betekent als dat er nog zoiets als een morele graadmeter aanwezig is in het verhaal.
De vertoonde beelden van de aanvallen zijn kil, methodisch en hypnotiserend tastbaar. Wanneer Egan de trekker overhaalt, begint het aftellen. Dat proces kenmerkt zich door een intense rauwe kracht. Het tonen van het onschadelijk maken van de menselijke doelen maakt de kijker bijna medeplichtig, zo voelt het tenminste aan. Dat is het meest intrigerende van Good Kill, in feite boeiender dan de soms onhandig gevoerde discussie over deze kille oorlogsvoering die in de film aan bod komt.
Ulrik van Tongeren