Buitengerechtelijke executies gepleegd door agenten zijn in Rio aan de orde van de dag. In de war on drugs gebruikt de militaire politie onnodig veel geweld waardoor 5.132 burgers de afgelopen tien jaar om het leven kwamen.

Dat meldt Amnesty International in het vandaag verschenen rapport You killed my son: homicides by military police. Daarin worden tal van buitengerechtelijke executies, dodelijke beschietingen en andere mensenrechtenschendingen beschreven, begaan door de militaire politie in de Braziliaanse stad Rio de Janeiro gedurende de periode 2005-2014. De agenten opereren onder het motto ‘eerst schieten, dan vragen stellen’.

Amnesty concludeert na onderzoek dat in tien jaar tijd 5.132 burgers werden gedood door politiekogels of nadat ze onder toezicht kwamen te staan van agenten. In de officiële politieverslagen krijgen de slachtoffers – gestigmatiseerd door racisme en een cultuur waarin arme mensen in Brazilië als criminelen worden gezien – consequent de schuld van hun eigen dood. Politieverklaringen maken steevast melding van een confrontatie met verdachte criminelen.

Uit het onderzoek blijkt tevens dat op de plaats delict vaak wijzigingen werden aangebracht: het slachtoffer werd verplaatst of vals bewijsmateriaal, bijvoorbeeld een wapen, werd naast het slachtoffer gelegd. Politiegeweld wordt amper onderzocht. Daardoor wekken de autoriteiten de indruk dat zij politiegeweld tolereren en verergert de geweldsspiraal, aldus Amnesty. In de 220 onderzoeken die in 2011 werden gestart werd vier jaar later slechts één politieagent aangeklaagd.

Amnesty signaleert twee belangrijke oorzaken voor het grote aantal dodelijke slachtoffers. De eerste is de war on drugs, bedoeld om de illegale drugshandel in met name de sloppenwijken te bedwingen. Daarnaast is er het gebrek aan duidelijke regels voor het gebruik van zware wapens en pantservoertuigen in dichtbevolkte gebieden. Om de criminaliteit verder te beteugelen, heeft Rio momenteel 85.000 agenten ingezet in de aanloop naar de Olympische Spelen in 2016.