Amy van de Britse regisseur Asif Kapadia is een biografische documentaire over het leven van zangeres Amy Jade Winehouse. In wezen is het een pijnlijk klassiek verhaal over de verschrikkelijke gevolgen van roem en rijkdom. Met haar overlijden ten gevolge van een alcoholvergiftiging in 2011 ging een groot zangtalent verloren. De toedracht is aangrijpend gedocumenteerd in de film.
De film vangt aan met een videofragment waarin een 14-jarige Amy, samen haar vrienden, het lied Happy Birthday zingt. Ze is nog jong en onbedorven maar haar stem klinkt schitterend. Gaandeweg strooit regisseur Kapadia met veelzeggende hints richting de aanstaande problemen waarmee deze zangeres op latere leeftijd geconfronteerd zou worden.
Als 20-jarige uitte Winehouse tijdens een radio-interview haar twijfels over het vergaren van beroemdheid, een jaar voordat haar eerste album Frank werd uitgebracht. Het tweede album, Back to Black, uit 2006 werd haar grootste succes. De miljoenen stroomden binnen en Winehouse viel ten prooi aan de paparazzi. Haar verslaving aan drugs en alcohol werd breed uitgemeten in de media.
Amy is door de hoeveelheid informatie over het leven van de Britse zangeres behoorlijk emotioneel uitputtend, en niet alleen vanwege de twee uur durende lengte van de documentaire. De ondergang van de popster wordt tergend gedetailleerd weergegeven. In het laatste deel van de film wordt het welhaast té pijnlijk om te ondergaan. De spookachtige beelden van een uitgemergelde en uitgeputte jonge vrouw doen pijn.
Regisseur Kapadia heeft kunnen putten uit een enorme hoeveelheid archiefmateriaal, zoals video-opnamen van vrienden. Authentieke geluidsopnamen waarmee getuigenissen van vrienden, collega’s, managers en artsen ten gehore worden gebracht, spelen eveneens een belangrijke rol. Tegelijkertijd worden archiefopnamen vertoond. De samensmelting van beeld en geluid door middel van een briljante montage geven de documentaire gewicht en spanning.
Want spannend is Amy zonder twijfel, bijna thrillerachtig. Knap dat de makers, ondanks de schokkende inhoud, niet sensationeel te werk zijn gegaan. De hypnotiserende muziek van jazz- en soulzangeres Winehouse wordt niet vergeten. Tijdens de liederen worden de teksten in beeld gebracht. Dat de nummers over haar leven en lijden gaan, maakt ze vier jaar na haar dood extra aangrijpend. Vooral Rehab hakt erin, dat heeft een profetische lading.
Hoe het allemaal heeft kunnen gebeuren, zal een eeuwige discussie blijven. Het gaat dan over de zelfdestructie van Winehouse en de mensen in haar omgeving die haar de afgrond induwden. Vader Mitch komt slecht over, wat de reden zal zijn dat hij de film afwijst. Ook haar grote liefde, voormalig echtgenoot Blake Fielder-Civil, was een schaamteloze profiteur. De managers die de zangeres, ondanks haar ziekte, naar het podium dirigeerden, speelden een onzindelijke rol.
Ondanks alle narigheid die aan bod komt, kan de documentaire mede gezien worden als een ode aan een groot zangeres. De legendarische zanger Tony Bennett zong met Winehouse een paar maanden voor haar dood een duet, een aangrijpend moment in de film. Volgens Bennett behoort Winehouse thuis in het gezelschap van grote jazz-legendes als Ela Fitzgerald en Billie Holiday. Deze emotioneel geuite lof treft doel.
Ulrik van Tongeren
Zo, dus volgens Tony Bennett behoort Winehouse thuis in het gezelschap van grote jazz-legendes als Ela Fitzgerald en Billie Holiday. Nou, dat mag deze popie-jopie cover-artiest natuurlijk zeggen in een docu die moet verkopen, maar het slaat nergens op.
Met name Fitzgerald, en in mindere mate Holiday leverden baanbrekend werk als jazzartiest in de jaren ’50. Winehouse daarentegen was een halve eeuw later slechts een stuntelige copy-cat met een matige stem die het commercieel voornamelijk heeft gemaakt vanwege haar alcoholica-imago, paparazzi en de totale leegheid van de popmuziekwereld vandaag de dag.
Het leverde weliswaar wat aardige liedjes op, met de vingers van één hand te tellen, maar dat was het dan ook wel. De krankzinnige aandacht die deze docu krijgt zegt werkelijk alles over de triestheid van het hedendaagse bestaan in de westerse door commercie uitgemergelde wereld. Geniet van Fitzgerald en Holiday, Winehouse is vierde keus.
Lol helemaal gefrustreerd zijn. Kijk die docu dan niet of besteed er geen tijd aan.