In 2002 verscheen het album Mnemonic Induction van het Duitse muzikale duo Troum en het Amerikaanse duo Yen Pox. Het album raakte uitverkocht. Aangezien er veel vraag naar was, werd het na dertien jaar geremixed en uitgegeven in een fraai vormgegeven cd-hoes inclusief een essay over dromen, geschreven door R.B. Hensley, één van de leden van het dark-ambient project Yen Pox.
Yen Pox begon in 1993 en bestaat uit Michael J.V. Hensley en Steven Hall. Het duo geeft niet veel albums uit, maar hun werk wordt gezien als mijlpalen binnen het dark-ambient genre. Na een langdurige stilte van vijftien jaar verscheen van hen een heruitgave van Mnemonic Induction en het full-album Between the Horizon and the Abyss. Tussendoor in 2011 kwam Yen Pox met een 10” die twee tracks bevatte, uitgebracht door het sublabel Substantia Innominata van Drone Records.
Dat er veel vraag is naar Mnemonic Induction verbaast mij in het geheel niet. Het album bestaat uit vier titelloze nummers die je meenemen naar de donkerste dromen. De geluiden zijn organisch en lijken te zijn gebaseerd op zware stem- en zangpartijen die worden verlengd met de nodige effecten. Of zijn het toch geluiden gecreëerd door schrapend metaal in combinatie met synthesizers, gitaar of bas?
Eigenlijk maakt dat niet uit. De abstractie van de werkelijkheid, het verlagen van de realistische tonen en het uitrekken daarvan, zorgt ervoor dat er een surrealistische atmosfeer ontstaat die de basis legt om bij weg te dromen. Ondanks dat de sfeer donker en zwaar is, zou ik niet willen spreken van een nachtmerrie, omdat er voortdurend voortgang zit in de muziek die je aan de hand neemt van de ene naar de andere ruimte. Ben blij dat dit album opnieuw is uitgegeven, zodat meer mensen kunnen zweven op de prachtige afwisselende klanken van Troum en Yen Pox.
De 10”-serie Substantia Innominata heb ik zonet al aangehaald. Dit project van Drone Records, dat is opgedragen aan the Unknown in en om ons heen, biedt muzikanten de gelegenheid een 10” samen te stellen. Lumar Abyss Deus Organum draagt eraan bij met een nummer waarin vocale (religieuze) muziek wordt gecombineerd met elektronische geluiden die mijns inziens worden gemaakt met diverse analoge synthesizers. Een bizarre mix van werelden die in elkaar overvloeien zonder dat ze elkaar weten te vinden.
Het Amerikaanse Illusion of Safety van Daniel Burke weet wél verschillende werelden met elkaar te vinden. En wel door het eindeloos herhalen van gitaar- en synthesizerpartijen, al dan niet in combinatie met field-recordings. Het nummer heeft een open sfeer door de minimal music die de compositie ademt. Van geheel andere orde is de muziek van Column One. Introitum werd op experimentele wijze gemaakt met Tibetaanse klankschalen. De muziek is intens, ritmisch en meditatief. De doorgaande klanken en het ritmische getik op de schalen verfrist de traditionele benadering van dit instrument.
Brume uit Frankrijk is net als Illusion of Safety al sinds het cassettetijdperk in de jaren ’80 actief. In die zin behoren deze muzikanten niet tot the Unknown voor intimi. Maar goed, Brume neemt je mee in een hoorspel met een doorgaande toon, field-recordings en uiteraard vocale experimenten waar Brume een octrooi op heeft. Uiteindelijk verandert de sfeer in drony waarbij één toon zich blijft herhalen. Field-recordings met de nodige galm creëren een ruimtelijke sfeer.
Thomas Dimuzio uit San Francisco heeft een dubbel 10” uitgebracht op Substantia Innominata. Zijn dronemuziek, gemaakt op gitaar, is massief. Op subtiele wijze verandert voortdurend een muur van geluid. De muziek sluit naadloos aan bij die van Troum of Yen Pox, al hebben zij meer aandacht voor de lage frequenties in de geluidsmuren. Al met al is de serie Substantia Innominata, met prachtig vormgegeven hoezen, een mooie manier om kennis te maken met wat er te halen valt binnen de experimentele muziekscene waarin drone niet wordt geschuwd.
Jan Kees Helms