De situatie is er voor humanisten, atheïsten, agnosten en vrijzinnigen in de wereld niet beter op geworden in het afgelopen jaar. Overheden en burgers de geloofsvrijheid van vrijdenkers geweld aan.

Dat blijkt uit het jaarlijkse internationale Freedom of Thought rapport dat vandaag is gepresenteerd. Hierin wordt de vervolging van vrijdenkers wereldwijd in kaart gebracht. In vijfenvijftig landen riskeren ongelovigen gevangenisstraf, terwijl in dertien voornamelijk islamistische landen zelfs de doodstraf volgt aan de hand van godslastering of afvalligheid, meldt het Humanistisch Verbond op haar website.

Vorig jaar werd in het rapport gewaarschuwd voor de toename van haatuitingen richting atheïsten. Dit jaar is de situatie niet verbeterd en is het uiten van haat regelmatig omgeslagen in feitelijke moord en extreem geweld. Egypte, Saoedi-Arabië en Bangladesh zijn opnieuw als uiterst ernstige schenders gekwalificeerd. Zowel de overheid zelf, als religieuze groeperingen vormen een concrete doodsbedreiging voor humanisten en atheïsten.

Sommige islamistische staten hebben hun straffen voor blasfemie verscherpt of verruimen de bandbreedte van wat onder ‘belediging van religie’ zou vallen. Zo wordt in Maleisië het uiten van atheïsme en secularisme nog steeds als bedreiging voor de islam en de staatsveiligheid gezien, zit Mohamed Cheikh in Mauritanië in de dodencel wegens afvalligheid en is de anti-atheïsme wetgeving uit 2014 in Saoedi-Arabië, waar atheïsme als vorm van terrorisme wordt beschouwd, doelmatiger gemaakt hetgeen tot diverse doodsvonnissen heeft geleid.

Afvalligen ondervinden tevens ernstige hinder in de vorm van sociale uitsluiting, onderdrukking en geweld door medeburgers. Ook in Nederland komen deze praktijken voor. Zo zouden veel ex-moslims niet openlijk durven zeggen dat ze niet langer geloven in de islam. Velen van hen besluiten om hun ‘echte’ opvattingen niet uit te spreken uit angst voor sociale uitsluiting, met name in de familiaire kring.