De militaire vakbonden AFMP en MARVER hebben een klacht ingediend bij minister Hennis van Defensie omdat zij weigert het onderzoek te heropenen naar het omstreden wapenschoonmaakmiddel PX-10.
Een flink aantal militairen dat tussen 1950 en 1996 veelal onbeschermd met PX-10 wapens heeft gereinigd, zegt ziek te zijn geworden door het gebruik van het kankerverwekkende schoonmaakmiddel. Het gaat hierbij om acute myeloïde leukemie en mogelijk ook aanverwante vormen van kanker en andere aandoeningen. Volgens Hennis heeft onderzoek van het overheidsinstituut RIVM in 2011 uitgewezen dat er geen oorzakelijk verband bestaat tussen het ziektebeeld en het werk bij Defensie.
Maar volgens de militaire vakbonden ‘valt er heel wat af te dingen op het RIVM-onderzoek waarachter de minister zich telkens verschuilt.’ Onlangs hebben drie gerenommeerde wetenschappers forse kritiek geuit op de onderzoeksbevindingen van het RIVM. Zo zijn er zijn zaken niet onderzocht die wél onderzocht hadden moeten worden, is het volkomen onduidelijk of wel de juiste samenstelling van PX-10 is onderzocht, en worden er conclusies getrokken op basis van aannames.
In een brief aan Hennis sommen de AFMP en de MARVER stevige argumenten op waarom het onderzoek heropend moet worden. ‘Daarbij herinneren we er fijntjes aan dat de minister tot november 2011 nog erkende dat er sprake was van een causaal verband tussen het werken met PX-10 en vormen van (bloed)kanker. De minister nam echter afstand van deze erkenning toen in november 2011 het RIVM-rapport verscheen’, aldus de vakbonden.
Minister Hennis ligt geregeld onder militair vuur inzake dossier PX-10. Zo kwam september vorig jaar aan het licht dat zij de de Tweede Kamer eind 2014 verkeerd had geïnformeerd over het dossier. Een aantal maanden eerder maakte Hennis bekend dat op basis van het omstreden RIVM-rapport uit 2011 alle claims van militairen die stellen ziek te zijn geworden waren afgewezen. De minister liet toen weten dat Defensie als werkgever geen blaam trof ‘vanwege het nemen van beschermende maatregelen.’
PX-10 is een onderhoudsmiddel dat tussen 1950 en 1996 waarschijnlijk bij alle onderdelen van de krijgsmacht is gebruikt om wapens, zoals torpedo’s, te reinigen. Ook bij het reinigen van gasturbines aan boord van marineschepen en zware motoren werd het middel gebruikt. PX-10 bevatte vooral terpentine, waarin ook het oplosmiddel benzeen zat. Benzeen behoort tot kankerverwekkende stoffen. Sinds 1995 is het middel verboden.