De vijfjarige Jack en zijn moeder zitten al jaren opgesloten in een tuinhuisje van minder dan tien vierkante meter. De jongen weet niet anders, hij werd er geboren. Room van de Ierse regisseur Lenny Abrahamson is een beklemmend en aangrijpend psychologisch drama. Het is een ongewoon verhaal over een moeder die met haar zoontje weet te overleven in gevangenschap.
In 2010 publiceerde de Ierse auteur Emma Donoghue de roman Room. Zij schreef tevens het scenario van de gelijknamige film die lastig te bespreken is. Er mag eigenlijk zo min mogelijk verklapt worden over de plot. Joy (Brie Larson) werd zeven jaar eerder gekidnapt en opgesloten. De ontvoerder, Old Nick geheten, voorziet haar van voedsel in ruil voor seks. Haar zoontje Jack (Jacob Tremblay) werd door verkrachting verwekt.
Het eerste uur van de film speelt zich af in de beklemmende ruimte van het tuinhuisje. Moeder en zoon proberen te overleven onder erbarmelijke omstandigheden. Om het leven voor Jack dragelijk te maken maakt Joy van de kamer hun eigen universum, een gezamenlijke fantasiewereld. De buitenwereld bestaat niet voor het kind, hij heeft er geen besef van. Er bevindt zich wel een dakraam in de ruimte, zodat enig besef van dag en nacht toch doordringt.
Room is gefilmd vanuit het perspectief van Jack, zijn voice-over geeft weer hoe hij zijn benauwde wereldje beleeft. Hij heeft een hechte band met de luttele fundamentele materialen die beschikbaar zijn, zoals de kast, tafel, wastafel en tv. De dagelijkse activiteiten verbinden moeder en zoon. Ze spelen en lezen samen, en bakken zelfs een taart. Het tedere samenzijn is hartverscheurend verbeeld. Joy moet haar wanhoop zien te verbergen. Zodra Jack vijf jaar wordt, beseft Joy dat hij weg moet uit deze misère.
Het tweede deel handelt over het leven van beiden in de ‘echte’ wereld. Room is een film over vrijheid en het gebrek eraan, maar gaat evenzeer over het belang van geborgenheid. Het is een bescheiden opgezette film waarin zonder grote gebaren essentiële waarden van ons menselijk bestaan worden verkend. Het had zo maar een sensationele vertelling over kidnapping kunnen zijn geworden, maar schrijfster Donoghue en regisseur Abrahamson hebben zich gefocust op de humane aspecten.
Het eerst deel van de film in de ‘kamer’ maakt de meeste indruk. Daarin schitteren Brie Larson en Jacob Tremblay met hun imponerende en levensechte vertolkingen het meest. Abrahamson is een regisseur die eerder opviel met tegendraadse en onconventionele films, waaronder Frank (2014). Met Room doet hij er een schepje bovenop. Het resultaat is een meeslepende en rake film, vooral door de delicate wijze waarop het aangrijpende psychologische drama is vormgegeven. Het kwaad valt bijna niet te bevatten. Het goede eraan is de wijze waarop Joy haar kind weet te beschermen. Moederliefde is hier de ultieme kracht tot overleving.
Ulrik van Tongeren