Het kleine eiland Tanna maakt onderdeel uit van de Vanuatu eilandengroep in de Stille Oceaan waar de Yakel-stam al vele eeuwen leeft. Filmmaker Bentley Dean verbleef er zeven maanden met zijn gezin om de traditionele levenswijze van de inheemsen te leren kennen. Vervolgens maakte Dean met zijn collega regisseur Martin Butler de speelfilm Tanna.
Tanna speelt in 1987 en is gebaseerd op een waar gebeurd verhaal. Wawa (Marie Wawa) en Dain (Mungau Dain) worden verliefd en dromen van een toekomst samen. Er is sprake van een jarenlange sudderende vete tussen de Yakel en de rivaliserende Imedin. Als onderdeel van het beoogde vredesproces wordt Wawa door het stamhoofd van de Yakel als bruid aan de Imedin aangeboden. Vervolgens slaan Wawa en Dain op de vlucht om hun verboden liefde gestalte te geven. De kans op oorlog tussen beide stammen lijkt nu onafwendbaar.
Dit is een uiterst simpel verhaal, gemaakt met eerbied voor de cultuur en taal van de betreffende stammen. In Tanna worden alle rollen door de inheemse bevolking zelf gespeeld en er wordt gesproken in de eigen taal. De filmmakers hebben met behulp van improvisatie de inheemsen hun rollen laten acteren. Enige houterigheid en onbeholpenheid liggen dan op de loer, onvermijdelijk als je werkt met onervaren acteurs.
Toch oogt het geheel tamelijk authentiek. Dat komt mede voort uit het feit dat de filmmakers de eeuwenoude rituelen van de Yakel nauwkeurig en met veel liefde in beeld hebben gebracht. Alsof het tevens een antropologische documentaire betreft van een stammencultuur die dreigt te verdwijnen. De Yakel is een van de weinige stammen die nog de traditionele levenswijze volgen. Hoe lang ze dat nog volhouden is de vraag, want ook in dit schijnbaar onbedorven paradijs rukt het toerisme op.
Tanna maakt vooral indruk vanwege de aanwezige adembenemende natuur in de vorm van regenwoud en de actieve Yahul vulkaan. Het is allemaal fraai in beeld gebracht. De vulkaanuitbarstingen zijn op expressieve wijze in het verhaal verwerkt. De oerkracht ervan wordt geplaatst tegenover de verschroeiende liefde tussen Wawa en Dain. Deze visie op de waar gebeurde liefdestragedie uit 1987 levert betoverende beelden op, waardoor het enigszins voorspelbare verhaal best te pruimen valt.
De Australische regisseur Rolf de Heer heeft vergelijkbare speelfilms over de Aboriginals gemaakt, denk aan Ten Canoes (2006) en Twelve Canoes (2009). Die films steken dramaturgisch veel sterker in elkaar. Het zijn meeslepende vertellingen over de inheemse bevolking van Australië. Zulke hoge toppen bereiken Martin Butler en Bentley Dean niet met hun verdienstelijke Tanna.
Ulrik van Tongeren