In de aanloop van het – alweer – tweede referendum dat in tweehonderd jaar tijd in ‘democratisch’ Nederland wordt gehouden, werd ons kritisch denkvermogen vooral beïnvloed door de boodschap die de nieuwsshows, geproduceerd door het neoliberale media-imperium in Hilversum, in de slotweek uitdroegen. De NPO-consument werd hierbij getrakteerd op ideologisch getinte pr-praatjes van een Oekraïne-vertegenwoordiger en Nederlandse politici die het handelsverdrag ondersteunen.

Een kleine greep uit het meest actuele aanbod van JA-campaigners bij de NPO:

* Pauw (31-03-16): Koenders (PvdA) tafelgast
* Tijd voor MAX (01-04-16): Koenders tafelgast
* NOS Journaal (02-04-16): ‘Interview’ met de Oekraïense minister van Buitenlandse Zaken Klimkin die oproept om ja te stemmen over het in 2014 door het Nederlandse kabinet ondertekende associatieverdrag met Oekraïne
* Buitenhof (03-04-16): Wederom ‘interview’ met Klimkin.
* Tijd voor MAX (04-04-16): Koblenko tafelgast
* DWDD (05-04-16): Brandt Corstius tafelgast

Het zijn stuk voor stuk personen die naar de studio zijn gehaald met maar één doel: de tv-consument zien over te halen komende woensdag vóór het associatieverdrag met Oekraïne te stemmen. Prominente tegenstanders kwamen de afgelopen dagen niet langer een-op-een aan bod, immers, het Nee-kamp zou volgens peilingen aan de winnende hand zijn. Programma’s als Nieuwsuur en EenVandaag, alsmede de ‘journalistieke’ Pauw-egoshow, probeerden gedurende de laatste beslissende dagen het referendum weg te zetten als zijnde onbenullig, iets ridicuuls.

En ja, zodra je bij Nieuwsuur gesubsidieerde tegenstanders bedrukte wc-rollen met de ‘tekst’ van het verdrag op het Binnenhof ziet uitdelen aan oude dametjes, terwijl de al even gesubsidieerde nitwit van Retecool via de website zijn knulletjes oproept om vooral ja te stemmen, waarom zou je dan überhaupt nog deelnemen aan de volksraadpleging? Het immer populaire DWDD schijnt het onderwerp tot aan de vooravond volkomen genegeerd te hebben, óók een manier om mensen te ontmoedigen. Voor de vorm presenteert de NOS daags voor het referendum nog een uurtje live-debat met een zestal politici en enkele campagnevoerders. Uitgerekend tijdens een druk bekeken voetbalwedstrijd.

Maar de toon is de afgelopen dagen wel zo’n beetje gezet bij de NPO. Of, zoals een correspondent van de NOS zich vandaag veelzeggend liet ontvallen naar aanleiding van verschijning van de eerste Panama Papers: ‘De president [van Oekraïne] in verband brengen met belastingontduiking is geen goede zaak natuurlijk, en zeker niet op dit moment.’ Laten we er maar vanuit gaan dat de doorsnee NPO-consument door de propaganda heen weet te prikken en woensdag tegen stemt. Al is het maar uit protest tegen ongebreidelde politieke indoctrinatie op de door de burger bekostigde nationale treurbuis. Vanwege het democratisch belang is het negeren van het referendum, in tegenstelling tot parlementaire verkiezingen, eigenlijk geen optie. Stem dan blanco.  (AvV}

Oost-Europa kenner Bas van der Plas laat op zijn website weten tegen te zullen stemmen, want…

Een JA stem is:

* een stem vóór de Oekraïense oligarchen die het land al 25 jaar ‘in bezit’ hebben en hun positie handhaven door corruptie en repressie, al dan niet met steun van de regering;
* een stem vóór een ultranationalistisch regime dat aan de macht is gekomen met steun van extreemrechtse en openlijk fascistische krachten waar het regime voor een deel nog op steunt;
* een stem vóór de ongebreidelde en oncontroleerbare belangen van multinationals die Oekraïne als nieuw lagelonenland en toekomstige afzetmarkt zien;
* een stem vóór verheviging van de nieuwe koude oorlog tussen Rusland en het Westen;
* een stem vóór de imperialistische en neoliberale belangen van de westerse wereld die ten koste zullen gaan van de Oekraïense bevolking: die kan opdraaien voor de sociaaleconomische gevolgen van de verdergaande neoliberalisering op wereldschaal;
* een stem vóór de verdergaande belangen van het militair-industrieel complex dat baat heeft bij het opvoeren van de spanningen in de wereld;
* een stem vóór nauwere banden met een regime dat zich voortdurend schuldig maakt aan ernstige schendingen van de mensenrechten, aan het aan banden leggen van het vrije woord, aan het monddood maken van iedere vorm van oppositie door hevige repressie en het onmogelijk maken van toegang tot internet als middel om de ideeën te verspreiden. Wanneer andere belangen het opgeheven vingertje over mensenrechten overstijgen (zie Turkije) is een verwijzing naar ‘verdediging van de mensenrechten’ alleen maar een fraaie volzin die al snel overboord gegooid wordt;
* een stem tégen de optie van een dialoog met Moskou over de geopolitieke gevolgen van het uiteenvallen van de Sovjet-Unie en een stem tégen de bereidheid om langs andere weg dan met enkel dreigementen, sancties en (valse) beschuldigingen tot een oplossing te komen.

Lees ook:
Porosjenko leidt Oekraïners naar de afgrond
Links voert NEE-campagne rond referendum
Oekraïne, groeimarkt voor Urenco