Toen de bekende Franse actrice Mélanie Laurent een paar jaar geleden een baby kreeg, vroeg ze zich af wat de toekomst voor haar kind zou brengen. Eerlijk gezegd ziet die er met de opwarming van de aarde, de explosief groeiende wereldbevolking en het opraken van fossiele brandstoffen niet bijster goed uit. Deze facetten worden als voornaamste oorzaken gezien van de aanstaande ondergang van de aarde.
Biologe Elizabeth Hadley en paleontoloog Anthony Barknovsky gaven met een doorwrochte studie in het tijdschrift Nature aan wat ons te wachten staat. De mens, en alles wat er leeft en bloeit, staat op het punt van uitsterven. De documentaire Tomorrow (Demain) begint apocalyptisch om vervolgens over te schakelen naar een visie op de wijze waarop de ondergang voorkomen kan worden. Laurent reisde met vijf vrienden de wereld af om hoopgevende projecten te vinden.
In het failliete Detroit, vaak genoemd als moordhoofdstad van Amerika, vind je omvangrijke initiatieven op het gebied van stadslandbouw. In IJsland en Kopenhagen worden milieuvriendelijke energieprojecten grootschalig opgezet. Ook in Engeland vind je hartverwarmende voorbeelden van stadslandbouw en in Bristol is zelfs een eigen monetair systeem ontwikkeld.
Een burgemeester van een stadje in India daarentegen brengt alle klassen bij elkaar om tot een betere samenleving te komen. Dit segment veroorzaakt een serieuze aanslag op de traanklieren. Kernwoorden van al deze initiatieven zijn lokaal, duurzaam en kleinschalig. Het zijn op zich natuurlijk geen revolutionaire denkbeelden, we hebben het allemaal al eerder gehoord en gezien. Regisseurs Mélanie Laurent en Cyril Dion willen met hun productie hoop scheppen in een schijnbaar uitzichtloze situatie. Dat doen ze met Franse charme en vrolijkheid.
De documentaire is opgedeeld in de hoofdstukken landbouw, energie, economie, democratie en educatie. De thema’s worden zodoende overzichtelijk en toegankelijk gepresenteerd. Het is fijn om te ervaren dat her en der pogingen worden ondernomen om negatieve ontwikkelingen te veranderen. De activistische initiatieven worden horizontaal georganiseerd waarbij participatie van burgers essentieel is. Probleem is wel dat de wereld verticaal georganiseerd is, regeringen en multinationals maken de dienst uitmaken.
Hoe dat te doorbreken wordt niet aangegeven in Tomorrow. Het is een nogal prangende kwestie in de verder goedbedoelde en optimistische documentaire. De projecten die getoond worden, zijn zeker veelbelovend, maar het besef dringt zich op dat de problemen toch echt grootschalig aangepakt moeten worden. Hoe kunnen we het korte termijn denken van regeringen en multinationals doorbreken?
Dergelijke cruciale vragen zetten een domper op het optimisme van de Franse filmmakers. Die bezwaren nemen niet weg dat Tomorrow in ieder geval op een hartverwarmende wijze laat zien dat het anders kan. De film levert in ieder geval een bruikbaar discussiestuk op voor het bedenken van oplossingen om de ondergang van de aarde tegen te gaan.
Ulrik van Tongeren
Dromen zijn bedrog, leegte komt in de plaats en dan vooral op aarde waar de mens verdwenen zal zijn.
Kijk hier eens naar: http://topdocumentaryfilms.com/the-century-of-the-self/ en wordt wijzer.
Bakoenin, de beroemde Russische mysticus, voorspelde de opstand van het leven tegen de wetenschap. Hij zei: “de heerschappij van de wetenschapsmensen zal uitbuitend zijn, schadelijk, parasitair, want de eeuwig durende abstracties zijn hun God.”‘ Zelf houd ik er een iets andere mening op na. Volgens mij zijn het de veels te hoge salarissen van de academici die het verbeteren van het milieu, en het verbeteren van het inkomen van het armzalige deel der samenleving, in de weg staan. Het geld dat het Groningse aardgasveld opleverde, is heus niet grotendeels uitgekeerd aan die vuile profiteurs die in de bijstand zitten, zoals de VVD en sommige kranten en tijdschriften ons op de mouw proberen te spellen. O nee. Een modaal salaris is voor iedere academicus een net salaris. En wie van een modaal salaris niet goed kan leven, die is dom en dient van alle titels te worden beroofd, en dient te worden beschreven als een domme boer met te veel varkens, zei de lijsttrekker van T’Era International, direct democratische politieke partij, gisteravond in de bar, toen zijn mening werd gevraagd.