Dit jaar gingen er tot nu toe niet bijster veel Nederlandse films in première. Hiervan is het zich in Brabant afspelende familiedrama De Helleveeg van regisseur André van Duren, gebaseerd op een roman van A.F.Th. van der Heijden, de meest memorabele. De film toont de fascinatie van een jongen voor zijn opstandige tante, een formidabele hoofdrol van Hannah Hoekstra. Deze film toont aan dat Van Duren een onderschatte regisseur is. Want alles is hier raak, de acteerprestaties en authenticiteit zijn sterk, zelfs de Brabantse accenten kloppen.
Ook de openingsfilm van het Nederlands Filmfestival betreft een familiedrama. De Held van regisseur Menno Meyjes is gebaseerd op de gelijknamige roman van Jessica Durlacher. Monic Hendrickx is glansrijk op dreef als schrijfster Sara Silverstein, een vrouw die worstelt met geheimen over haar familie uit de Tweede Wereldoorlog. Bovendien wordt zij slachtoffer van fysiek geweld en wil haar zoon dienen in het Amerikaanse leger. Het is een complex drama dat nogal warrig over komt. De film mist helderheid en de beoogde spanning komt slechts op schaarse momenten tot uiting.
Wat hebben Nederlandse filmmakers toch met familiedrama? Er zijn zoveel films die dit thema behandelen. Waldstille van regisseur Martijn Maria Smits gaat over Ben (Thomas Ryckewaert) die in een helletocht belandt nadat zijn vrouw gestorven is door een verkeersongeluk waarbij de man zelf achter het stuur zat. Ben wordt wordt door zijn schoonfamilie als dader beschouwd waarna zij zich ontfermen over zijn dochtertje. Ieder contact met zijn dochter is uit ten boze. Ben probeert zijn leven weer op te pakken en keert terug naar zijn eigen familie op een varkensfokkerij.
In vergelijking met de hectiek van De Held is Waldstille een ingetogen familiedrama. In een observerende filmstijl bouwt de regisseur het drama op. Dat doet hij op afstandelijke wijze en met verrassend weinig woorden. Martijn Maria Smits laat veel ruimte aan de toeschouwer om de pijnlijke tragedie en de nasleep ervan te kunnen reflecteren. Is Ben nu dader of slachtoffer? Die vraag moet de kijker zelf zien te beantwoorden.
Waldstille is een tamelijk origineel vormgeven familiedrama met goede acteerprestaties. Het is jammer dat Johan Leysen, die de vader van Ben speelt, eigenlijk te weinig in beeld komt. Leysen heeft zo’n magnetiserende aanwezigheid, daar wil je meer van zien. Helaas is hier de authenticiteit van het Brabantse milieu niet geheel overtuigend voor het voetlicht gebracht. Dat is een groot manco van Nederlandse speelfilms die zich in de provincie afspelen. Op de een of andere manier weten makers de dialecten zelden raak te treffen. Dat is dus een punt waar Helleveeg van André van Duren wél overtuigend mee scoort.
Ulrik van Tongeren