De spastisch geboren Xiuhua Yu werd vrij plotseling een beroemdheid door haar openhartige gedichten die via de sociale media verspreid werden. Haar dichtwerk gaat over liefde, seks en de donkere kanten van het leven. Die verrassende erkenning brengt haar succes, veel geld en een opening naar een nieuw leven. De 39-jarige vrouw zit al twintig jaar gevangen in een gearrangeerd huwelijk, ze wil scheiden van haar man.
Haar echtgenoot ziet ze slechts een paar keer per jaar omdat hij als arbeider in de grote stad de kost verdient. Hij wil echter niet scheiden, wat tot pijnlijk geruzie leidt. De moeder van Yu ziet een scheiding ook niet zitten, dat zou de goede naam van de familie aantasten. De relatie met haar moeder is de enige die er toe doet. Haar zoon is al lang het ouderlijk huis ontvlucht en studeert elders. Yu leidt een eenzaam bestaan op het platteland, het schrijven van gedichten geeft haar leven zin en verlichting.
De dichteres komt in de documentaire Still Tomorrow nogal weerbarstig over, ze lijkt in een voortdurende razernij te leven. Door haar spastische aandoening spreekt ze haperend. Als kijker is het best moeilijk zich met haar te identificeren. Wat indruk maakt is de immense kracht van de vrouw. Regisseur Jian Fan begon zijn documentaire toen ze al beroemd geworden was. Ze krijgt aan de lopende band prijzen voor haar literaire werk, en treedt in tv-programma’s op om die in ontvangst te nemen.
Opmerkelijk hoe ze zich weert op tv, de dichteres lijkt geen vrees te kennen in deze stressvolle situaties. Het is intrigerend om te zien hoe zij zich los maakt van de relatieperikelen en opbloeit voor het oog van de camera. Ondanks alles gaat ze een nieuw leven tegemoet. De film eindigt met het beeld dat ze gelukzalig zit te tikken op haar laptop. Still Tomorrow is een uiterst emotionele documentaire over een dwarse en moedige vrouw die met veel liefde in beeld is gebracht door de regisseur.
The Graduation (Le Concours) van de Franse regisseuse Claire Simon is een fascinerende documentaire over de toelatingsprocedure bij de elitaire filmschool La Fémis in Parijs, de voornaamste van Frankrijk. Van de 1.250 studenten die dat jaar aan de selectie deelnamen, werden er slechts 60 aangenomen. In de film wordt de strenge procedure uitvoerig getoond. Uiteindelijk zegt de documentaire meer over degenen die de studenten beoordelen, dan over de studenten zelf.
Simon kreeg toegang tot de besloten evaluaties van de studenten door filmprofessionals. De selectieprocedure beslaat drie fases. In de eerste twee moeten de studenten voorbeelden van hun werk tonen, in de derde fase moeten ze in debat gaan met hun ondervragers. Daar moeten de kandidaten zichzelf presenteren, hun kennis en motivatie tonen. Welbespraakt zijn is dan een belangrijk pluspunt.
In de evaluaties achteraf blijkt dat de examinatoren hun persoonlijke wensen voor de kandidaten tentoon spreiden. Elke professional wil in de jongere een belofte voor de toekomst zien. Er komt een hoop willekeur bij kijken. Hoe kan je bijvoorbeeld bepalen of iemand geschikt is voor het vak van regisseur? De praktijk leert dat lang niet alle regisseurs verbaal begaafd zijn, maar niettemin in staat om goed werk af te leveren.
En worden op een pretentieuze filmschool wel jongeren uit arme gezinnen toegelaten? Hier komt de Franse klassenmaatschappij om de hoek kijken. Degenen die de strenge selectie weten te doorstaan en aangenomen worden, zijn voornamelijk wit en afkomstig uit de midden tot hogere klasse. Dergelijke kandidaten zijn erin geschoold om te zeggen wat de examinatoren willen horen. Tevens blijkt uit de documentaire dat de filmprofessionals ook maar mensen zijn, met hun eigen waarden en vooroordelen.
Ulrik van Tongeren