Buschauffeur Paterson woont en werkt in het gelijknamige stadje in de Amerikaanse staat New Yersey. In zijn vrije tijd schrijft hij gedichten. De film toont in detail hoe gedurende zeven dagen het leven van de man zich voortkabbelt. Elke dag lijkt hetzelfde, maar toch gebeuren er onverwachte dingen die de observerende Paterson weet te verwerken in zijn poëzie.
De 64-jarige Amerikaanse regisseur Jim Jarmusch is de meester van het minimalistische drama. In 1984 debuteerde hij met Stranger in Paradise, over drie jonge mensen die slechts wat rond hangen. Er gebeurt in feite niet bijster veel in die film, maar toont aan dat minder ook meer kan zijn. Jarmusch is als regisseur en scenarist bekwaam in het boeiend in beeld brengen van het alledaagse.
Zijn nieuwe film Paterson is een gloedvolle ode aan het mysterieuze mirakel van alledag. Het routineuze leven dat Paterson leidt, zou op zich niet interessant moeten zijn, maar is hier wel degelijk meeslepend en charmant. Juist omdat Jarmusch groot drama vermijdt. In het dagelijks leven liggen genoeg kleine drama’s en mysteries opgesloten, suggereert de regisseur.
Paterson heeft geen mobiele telefoon en sociale media nodig om zich mens te voelen. Hij heeft genoeg aan het notitieboekje waarin hij zijn gedichten optekent. En hij leeft samen met zijn extravagante vriendin Laura (Golshifteh Farahani). Haar uitzinnige dromen en obsessie met de kleuren zwart-wit vormen een contrast met de degelijke Paterson. Veel van de droge humor ontleent de film aan dergelijke tegenstellingen.
Dat de film wordt voortgedreven door herhaling is ook al zo’n meesterzet. Afwijkingen in de dagelijkse regelmaat maken het boeiend. Wanneer de bus die Paterson rijdt het begeeft, is dat meteen een klein avontuur voor de inzittenden. We krijgen tevens flarden te horen van het dichtwerk, dat overigens geschreven is door de professionele dichter Ron Padgett.
Het eerste gedicht dat aan bod komt, is een gepassioneerde beschrijving van het favoriete merk lucifers van Paterson. Dit lichtelijk hilarische stukje poëzie contrasteert fraai met het stoïcijnse gezicht van de buschauffeur. Adam Driver als Paterson is zeer onderkoeld en laconiek. Gelukkig blijft hij een mysterie in dit prachtige intieme ingetogen werk. De twaalfde van Jarmusch en een van zijn sterkste films.
Ulrik van Tongeren