Vanwege de spanningen in Turkije en de grote waffel van de geflipte dictator Erdogan heeft de Duitse regering dit jaar reeds elf verzoeken voor wapenleveranties afgewezen. Tussen 2010 en 2015 werden in totaal slechts acht verzoeken geweigerd.

Het gaat onder meer om handvuurwapens, munitie en onderdelen voor wapensystemen. De staatssecretaris van Economische Zaken die erover gaat, Matthias Machnig, schrijft in antwoord op vragen van parlementariër Jan van Aken bij de cijfers dat ‘de mensenrechten bij wapenleveringen zwaar wegen’. Hoewel Turkije formeel een NAVO-bondgenoot is, ziet de Duitse regering wapenexport naar het land steeds vaker niet zitten.

„Dit is een eerste, positieve stap”, zegt Van Aken aan een journalist van de Süddeutsche Zeitung. „De volgende noodzakelijke stap moet zijn dat Turkije helemaal geen wapens meer geleverd krijgt uit Duitsland. De Turkse regering voert oorlog, in eigen land en in Syrië en treedt steeds dictatorialer op.” Daaruit vloeit voort, zoals het NAVO-verdrag voorschrijft, dat ook NAVO-leden wapenleveranties kunnen weigeren aan een bondgenoot.

Volgens de Duitse pers is Berlijn sinds de mislukte staatsgreep in Turkije van vorige zomer een stuk terughoudender geworden. De zorg is dat de Turkse autoriteiten wapens zullen inzetten tegen de eigen bevolking of bijvoorbeeld in het conflict met Koerden in het zuidoosten van het land. Daarnaast zijn de laatste tijd de spanningen tussen de Turkse regering en diverse Europese landen, waaronder Duitsland, hoog opgelopen.

Ondanks een door het Nederlandse kabinet in 2015 toegezegd strikter toetsingsbeleid ten aanzien van wapenexport naar Turkije, worden door ons land nog steeds militaire goederen geleverd. De SP diende september 2016, in de nasleep van de militaire couppoging in Turkije, een motie in die opriep om de export van militair materieel aan Turkije op te schorten. Minister Koenders (PvdA) ontraadde de motie omdat het kabinet geen wapenembargo in wenst te stellen tegen een NAVO-bondgenoot.