In vermoedelijk tachtig Russische steden trokken zondag tienduizenden mensen de straat op in zogeheten ‘marsen tegen corruptie’. Het ging om het grootste protest tegen de regering sinds de massabetogingen van 2011 en 2012.

Naast een massaal protest tegen de corruptie van de regering eisen de betogers het aftreden van Dmitry Medvedev, de huidige premier onder president Poetin. De Russische oppositieleider Aleksej Navalny maakte voorafgaand op zijn website bekend dat op zondag in meer dan tachtig steden en gemeenten gedemonstreerd zou worden en dat de lokale autoriteiten daarvoor veelal geen toestemming hadden gegeven.

In de uiterst oostelijk gelegen stad Vladivostok werden tenminste dertig betogers aangehouden nadat honderden, voornamelijk jongeren, een mars hielden door de stad. Ze droegen spandoeken met opschriften als ‘Corruptie steelt onze toekomst’ en ‘We wachten op het antwoord van de premier’ [Medvedev, red.]. Na de arrestaties verplaatste het protest zich naar het lokale politiebureau om luidruchtig de vrijheid van de arrestanten op te eisen.

Een kleine duizend demonstranten hielden een mars door de stad Jekaterinenburg in de industriële regio Oeral. Volgens ooggetuigen werden ten minste vier personen aangehouden die spandoeken droegen. In totaal werden zondag volgens de Russische politie zo’n 500 mensen gearresteerd, maar dat zou zomaar het dubbele aantal kunnen zijn geweest. Onder hen Navalny zelf die onderweg was naar een betoging in Moskou. Maandag werd hij tot vijftien dagen celstraf veroordeeld.

Aleksej Navalny heeft zich de afgelopen jaren opgeworpen als een van de belangrijkste critici van Vladimir Poetin. Hij wilde in 2018 meedoen aan de presidentsverkiezingen. In februari werd hij echter veroordeeld tot vijf jaar voorwaardelijke celstraf voor verduistering en veroordeelden mogen in Rusland geen presidentskandidaat zijn. Volgens Navalny en mensenrechtenorganisaties ging het om een politiek proces. Over de massa-arrestaties van zondag zegt hij een klacht in te zullen dienen bij het Europees Hof voor de Rechten van de Mens.

De demonstraties zijn vooral ingegeven door recente onthullingen over premier Medvedev. Aanleiding is een film van Navalny over de puissante rijkdom waarin de Russische premier en ex-president zich zou wentelen. De bijna vijftig minuten durende film is een aaneenschakeling van gelikte video-opnamen van villa’s, paleizen, landerijen en luxejachten. Allemaal houden ze op een of andere wijze verband met de tweede man in de Russische hiërarchie.

De film is al bijna negen miljoen keer bekeken sinds Navalny hem begin deze maand online zette. De Russische staatstelevisie zwijgt erover in alle toonaarden, net als Medvedev zelf. Officiële woordvoerders antwoorden ontwijkend om verzoeken om commentaar en benadrukken in koor dat Navalny ‘een veroordeelde’ is en dat wat hij verkondigt dus geen aandacht verdient. Parlementsleden bekritiseren het werk van Navalny zonder, zeggen ze, de film te hebben gezien.