De Britse regering heeft in 2015 op juridisch juiste gronden exportvergunningen verleend voor wapenleveranties aan Saoedi-Arabië. Dat heeft de High Court in Londen maandag besloten.

Maart 2015 begon een Saoedi-Arabische coalitie een militaire operatie in Jemen, gericht tegen shi’itische Houthi’s en geallieerde rebellengroepen die de voormalige president van Jemen, Ali Abdullah Saleh, steunden. Deze militaire operatie heeft aanzienlijke aantallen luchtaanvallen uitgevoerd op een breed scala aan doelen. Er zijn ook talrijke meldingen over overtredingen van internationaal humanitair oorlogsrecht.

De Britten hebben gedurende twee jaar tijd voor 3,8 miljard euro aan wapentuig geleverd aan de regering in Riyadh, de hoofdstad van Saoedi-Arabië. Door de oorlog in Jemen lijden 17 miljoen mensen honger en is er een enorme vluchtelingenstroom op gang gekomen. De Britse oppositieleider Jeremy Corbyn (Labour) roept op om, zolang het Saoedische leger bombardementen blijft uitvoeren, alle wapenexport onmiddellijk op te schorten.

Vredesorganisatie Campagne tegen Wapenhandel (CAAT) in Londen is vorig jaar een gerechtelijke procedure gestart waarbij door rechters de rechtmatigheid van de verleende exportvergunningen tegen het licht wordt gehouden. In dit geval onderzochten de rechters de beslissingen van de staatssecretaris die in 2015 verantwoordelijk was voor de exportcontroles. Februari dit jaar vonden er twee besloten hoorzittingen plaats waarna afgelopen maandag de uitspraak volgde.

De rechtbank oordeelt dat de beslissingen van de staatssecretaris rechtmatig zijn en verwees de claim van CAAT om de exportvergunningen alsnog in te trekken naar de prullenbak. Dit terwijl begin vorig jaar uit een VN-rapport bleek dat de door Saoedi-Arabië geleide coalitie systematisch burgerdoelen bestookt, zoals ziekenhuizen, scholen en vluchtelingenkampen. Ook CAAT heeft tijdens de hoorzittingen tal van bewijzen gepresenteerd van de beschietingen.

Andrew Smit van CAAT reageert teleurgesteld op het oordeel van de High Court. „Als deze uitspraak wordt gehandhaafd, dan wordt het gezien als een groen licht voor de Britse overheid om gruwelijke dictaturen en mensenrechtenschenders zoals Saoedi-Arabië te blijven ondersteunen.” De Golfstaat vertoont volgens Smit een „enorme minachting voor het internationaal humanitair recht.” De campagnegroep tegen wapenhandel gaat dan ook in beroep tegen de uitspraak.

Saoedi-Arabië is een zeer belangrijke, maar ook controversiële handelspartner van de Britten in het Midden-Oosten. De Golfstaat maakt sinds 2014 deel uit van een landencoalitie onder leiding van de VS die de strijd met IS aangaat in met name Irak en Syrië. Vooral zijn goed uitgeruste leger, met wapentuig uit de VS en Europa, maakt Saoedi-Arabië een gewilde bondgenoot. Onlangs werd bekend dat het land middels een miljardeninvestering extreem salafistische en wahabitische stromingen in Groot-Brittannië stimuleert.