Jammer dat het merendeel van de Latijns-Amerikaanse films pas aan het eind van World Cinema Amsterdam wordt vertoond. De Braziliaanse film Pendular van regisseuse Júlia Murat ging nog bij aanvang in première. Zij debuteerde in 2011 met het opmerkelijke Historias Que Só Existem Quando Lembradas. In die film belandt een jonge fotografe in een afgelegen dorp waarin oude mensen al decennialang hetzelfde leven leiden. Het is een kleinschalige filosofische film over ouderdom en sterven.
Murats tweede film Pendular handelt over twee kunstenaars die een grote ruimte in een oude fabriekshal delen. Hij is beeldend kunstenaar, zij danseres. Hij gebruikt de ruimte als atelier, zij als dansstudio. Ze hebben ook nog een los-vaste relatie en juist die schopt het zorgvuldig gecomponeerde evenwicht tussen werk en privé in de war. De debuterende actrice Raquel Karro heeft professionele danservaring. De scènes waarin ze haar moderne balletten instudeert zijn memorabel en hoogtepunten van alweer een fraaie Murat-film.
Met slechts vier miljoen inwoners is Costa Rica een klein Midden-Amerikaans land zonder filmindustrie. Toch heeft Ariel Escalante met zijn El sonido de las Cosas (‘Het geluid der dingen’) een alleszins markant speelfilmdebuut gemaakt. De jonge Claudia (Liliana Biamonte) verloor twee maanden geleden haar geliefde nichtje die bij haar inwoonde. Het meisje bleek ongeneeslijk ziek en pleegde zelfmoord.
Claudia is verpleegster, gaat elke dag naar haar werk en doet alsof er niets gebeurd is. Ze is rouwende maar weet dat goed te verbergen voor haar omgeving. Desondanks ontstaan er barstjes in het pantser wat zij om zich heen gecreëerd heeft. Wanneer een oude bekende kanker blijkt te hebben, stort haar wereld totaal in.
Regisseur Escalante wou een film maken over alledaagse mensen in een herkenbare realiteit. El sonido de las Cosas is afstandelijk gefilmd en gevuld met interessante en vervreemdende beeldcomposities. Het gezicht van de fantastisch debuterende actrice Biamonte verraadt niet veel van de gemoedstoestand van haar personage. Dit is typisch een film waar de kijker aan het werk wordt gezet om zelf de ontbrekende informatie in te vullen. Kortom, het is een behoorlijk abstracte vertelling. Dat zoiets gemaakt wordt in een land zonder filmcultuur en industrie mag opmerkelijk worden genoemd.
Newton van de Indiase regisseur Amit V Masurkar is een geslaagde politieke satire over de grootste democratie van de wereld, India. De verkiezingen zijn aanstaande, tot in de verste hoeken van het land moeten de burgers hun stem uitbrengen. Zodoende gaat de jonge rechtlijnige en punctuele Newton Kumar (Rajkummar Rao) met een aantal collega’s naar een afgelegen Indiaas dorp in de jungle. De 76 grotendeels bejaarde stemmers moeten dan wel komen opdagen in het geïmproviseerde stemkantoor. Communistische rebellen zijn al jaren actief in het gebied.
Newton ziet door zijn dogmatisme de gevaarlijke situatie niet in. Veel van de droogkomische humor in de film is te danken aan de excellente acteur Rao. De botsing tussen de hoge principes van Newton en de rafelige en onberekenbare realiteit zijn uiterst effectief. De film hangt gelukkig niet aan elkaar van stereotypen en voorspelbare clichés. Ondanks de hilarische situaties weet de regisseur evenzeer de kwetsbaarheid van de democratie te tonen. Want het geweld loert om elke hoek, de dreiging van de communistische rebellen is tastbaar.
Ulrik van Tongeren