De Hongaarse regisseuse Ildikó Enyedi (1955) is een van de origineelste filmmakers van Europa. In het speelse en tegendraadse On Body and Soul staat een onwaarschijnlijk liefdesverhaal centraal. Dat de romance zich afspeelt in de rauwe realiteit van een slachthuis is gewaagd te noemen.
Endre (Géza Morcsányi) en Mária (Alexandra Borbély) zijn collega’s van elkaar werkzaam in een abattoir. Financieel directeur Endre is van middelbare leeftijd, afstandelijk en sarcastisch. Mária is jong en inspecteert het vlees. Door haar collega’s op de werkvloer wordt ze vreemd en koud bevonden. De vrouw heeft moeite met het maken van persoonlijk contact waardoor ze buitengesloten wordt.
Wanneer een diefstal plaatsvindt van een serum, zoiets als viagra voor stieren, wordt een psychologe op de zaak gezet. Ze moet de dromen zien te analyseren van de werknemers om zodoende de dader te achterhalen. In wezen een bizarre scenariovondst, maar het vormt wel een mooie opmaat naar de liefdesaffaire. Endre en Mária blijken namelijk elke nacht te dromen over twee herten die in een besneeuwd bos rond dartelen. Dat moeten Endre en Mária wel zijn.
Het slachthuis lijkt niet de ideale omgeving voor een liefdesrelatie, toch gebeurt het hier. Dat beide geliefden communiceren via hun dromen is een bijzondere vondst. Er is hier sprake van een fraaie trage liefdesopbouw. Grappig is om te zien hoe Mária met Playmobil de relatie met Endre naspeelt, haar manier om vat te krijgen op de weerbarstige realiteit. Ze doet dit omdat ze haar ervaringen met niemand kan delen, eenzaam als zij is.
Enyedi is liefhebber van zware contrasten. De eerste minuten van de film, waarin koeien worden geslacht, in stukken gehakt en verder verwerkt, zijn behoorlijk ontnuchterend. Deze grimmige realistische scènes zijn afstandelijk gefilmd en contrasteren sterk met de warmte van de opbloeiende relatie tussen Enre en Mária. De tegenstelling tussen de gekooide koeien en de vrije herten is veelzeggend.
Men stuit niet vaak op een film die zo ontroert en gewaagd is als On Body and Soul. En dan te bedenken dat de regisseuse voor het eerst sinds achttien jaar weer een speelfilm heeft gemaakt. Het is tevens een mirakel dat Ildikó Enyedi de film gefinancierd wist te krijgen in het Hongarije van nu. Ze won ermee begin dit jaar op het filmfestival van Berlijn de Gouden Beer.
Ulrik van Tongeren