Filmmaker Terrence Malick heeft een overweldigende non-fictie film gemaakt over de geboorte van het universum en het ontstaan van planeet Aarde.
Malick, geboren in 1943, regisseerde meesterwerken als Badlands en Days of Heaven. Filosofische films met als centrale thema de plaats van de mensheid in het onmetelijke universum en, onvermijdelijk, de kloof tussen mens en natuur. In 2011 maakte de Amerikaanse regisseur The Tree of Life, in essentie een familiedrama. Die film vangt aan met een twintig minuten durende beeldenreeks over het ontstaan van de aarde, inclusief dinosaurussen.
Voyage of Time zou gezien kunnen worden als een lange versie van dat opmerkelijke begin. De film begint met supernova’s die exploderen in de duisternis en waaruit het zonnestelsel ontstaat: de geboorte van planeet Aarde is aanstaande. Na een hypnotiserende beeldenreeks met uitbarstende vulkanen, borrelende geisers en klaterende watervallen, beseft de kijker dat hij op aarde is aanbeland. Er ontstaat leven, via eencelligen en amfibieën naar dinosaurussen, gevolgd door de oermens op jacht. Vooral het deel dat zich in zee afspeelt is eindeloos fascinerend, met vreemdsoortige creaturen in de onmetelijke diepte van de oceaan.
Voyage of Time zou een experimentele natuurdocumentaire genoemd kunnen worden, dat is het echter niet. Alleen al de vertelstem van Cate Blanchett die de beeldenstorm ondersteunt, maakt het tot een vreemde ervaring. De actrice spreekt moeder aan; dat kan moeder natuur of God zijn. Soms klinken de teksten als een aanklacht tegen ‘moeder’. Zou een aanklacht tegen de mensheid die onze planeet verwoest hier niet meer op zijn plaats zijn? Cryptisch en soms onbeholpen zijn de teksten. Malick is in de eerste plaats een groot verteller met beelden.
Voorts zijn er beelden te zien van dakloze en verhongerde mensen, vluchtelingen en religieuze rituelen. Dit alles wordt vertoond met een lage videoresolutie wat contrasteert met de majestueuze HD-opnamen van de wonderbaarlijke natuur. Is dat soms de kloof waaraan de regisseur refereert? Hij roept met zijn film in ieder geval vragen op, een zeldzaam fenomeen binnen de wereld van de cinema. Fascinerend hoe van het kosmische naar het microscopische wordt overgeschakeld. Met behulp van digitale technologie zijn de op locatie gemaakte opnamen naadloos samengevoegd middels trucage en bestaande beelden van NASA en de Hubble Space telescoop. Een unieke en overrompelende film.
Ulrik van Tongeren
Quizvraag: De mens zou volgens de wetenschap afstammen van apen, maar waarom lopen er dan nog apen rond?