Publiekslieveling van het filmfestival Film by the Sea was zonder twijfel Van Verlies Kun Je Niet Betalen. Deze ontroerende documentaire van Helge Prinsen en John Albert Jansen gaat over Adrie en Francien Trimpe die al 65 jaar een groentezaak bestieren in het mooie centrum van Vlissingen.
Het koppel is ver in de tachtig. Met name Adrie piekert er niet over om te stoppen. „Dan nog liever sterven”, is zijn motto. De winkel is zijn lust en zijn leven. Het echtpaar werd zeven maanden lang gevolgd. De lichamelijke aftakeling van de moedige Adrie doet pijn om aan te zien. De wrange vraag wanneer te stoppen, is de olifant in de kamer. Immense wilskracht en een heldere geest zijn niet genoeg om een versleten lichaam te compenseren.
Het echtpaar gaat gedurende deze periode steeds meer krom gebogen en schuifelend aan het werk. Hoe Adrie erin slaagt om de zware kratten en dozen te verplaatsen, is een mirakel. De man brengt nog steeds bestellingen rond met zijn auto. Op het moment dat hij in een ziekenhuisbed belandt, verstomt het vrolijke geklets tijdens de première voorstelling. Het sluiten van de groentezaak bleek onvermijdelijk. De kisten met beschimmeld fruit in de verlaten winkel hebben een poëtische lading.
Overal in Nederland leggen onafhankelijke winkels het loodje. Door huurverhogingen en gebrek aan opvolging houden velen er noodgedwongen mee op. Evenals het groentezaakje van Adrie en Francien hebben deze winkeltjes een belangrijke sociale functie. Zodra ze verdwenen zijn, blijft er een gapend gat over. In ieder geval is er nu een prachtig portret van een dergelijk winkelechtpaar gemaakt. Van Verlies Kun Je Niet Betalen zal in de nabije toekomst onder meer te zien zijn in de filmhuizen.
Zondag is de slotdag van Film by the Sea. Waar andere filmfestivals uitgaan als een nachtkaars, is hier vandaag nog een stortvloed van films te bekijken. Het Ingmar Bergman retrospectief domineerde in kwaliteit en diepte. Bezoekers die de dat programma-onderdeel oversloegen, hebben wat gemist. En waar was de jeugd op dit festival? Dit terwijl zij met een toegangspas van 30 euro alle films uit het reguliere programma konden bekijken.
Jeugd is hard nodig voor de toekomst van Film by the Sea, aangezien de 65-plussers sinds jaar en dag de belangrijkste bezoekersgroep vormen. Een ander opvallend fenomeen is dat de evenementen duur waren. Vooral de 55 euro die gevraagd werd voor bijwoning van de prijsuitreiking aan Sophia Loren deed de adem stokken. Zodoende wordt dit qua opzet laagdrempelige filmfestival minder toegankelijk voor mensen met een kleine beurs. Volgend jaar treedt een nieuwe directeur aan. De vraag is of daarmee wat gaat veranderen.
Ulrik van Tongeren