Russisch filmdrama dat zich afspeelt tijdens de Tweede Wereldoorlog. Een joods meisje houdt zich schuil in de schoorsteen van een nazi-hoofdkwartier.
Het is moeilijk om een originele invalshoek te vinden om de gruwelen tijdens de Tweede Wereldoorlog in een speelfilm te belichten. De Russische regisseur Aleksey Fedorchenko heeft hiertoe een poging gedaan met zijn intieme drama over het hopeloze lot van een joods meisje. Oorlogsfilms gemaakt vanuit de ogen van kinderen zijn schaars. Ivan’s Childhood van Andrei Tarkovsky en Come and See van Elem Klimov zijn eerder gemaakte meesterwerken in dit genre.
Oekraïne 1941. In het begin van Anna’s War zien we hoe Anna, gespeeld door de debuterende Marta Kozlova, zich verstopt heeft in een massagraf onder de lijken van wat waarschijnlijk haar familie is. Zij ontsnapt en probeert onderdak te vinden op een boerderij. Dat loopt slecht af. De handeling speelt zich af in een oud schoolgebouw dat ingenomen is door nazi’s. Hoe het meisje terecht komt in haar schuilplaats op dat nazi-hoofdkwartier wordt in de film niet uitgelegd.
Overdag houden officieren en secretaressen kantoor in het door Duitse herdershonden bewaakte gebouw. Gedurende de nacht gaat Anna op strooptocht naar voedsel en water. Ze haalt aas uit muizenvallen, eet een rat en drinkt water uit bloempotten. Als de nazi’s een drinkgelag hebben, kan Anna profiteren van de achter gebleven voedselresten. Maar het is te weinig om te kunnen overleven.
Het verhaal van Anna’s War is simpel, doch het lijkt teveel op een verzameling episodes. Evenals het meisje leert de toeschouwer weinig over hetgeen zich buiten haar beklemmende schuilplaats afspeelt. Anna ziet via een spiegel schimmige figuren passeren en weet niet echt wat er aan de gang is. De geweldige geluidsband, met flarden van dialogen, dreigend hondengeblaf en de beklemmende stilte vult het gebrek aan informatie enigszins op.
Maar wat de film sterk maakt is de adembenemende vertolking door de piepjonge Marta Kozlova. Zij is in vrijwel elk shot aangrijpend aanwezig. Regisseur Fedorchenko heeft met zijn cameraman soms schitterende beelden van de morsige realiteit weten te componeren. Vooral het begin mag er wezen met het veld vol lijken en de ledematen die uit het zand omhoog steken. In al zijn simpelheid is het claustrofobische en minimalistische Anna’s War best indrukwekkend, maar geen meesterwerk.
Ulrik van Tongeren