De Duitse filmmaakster Nora Fingscheidt maakt met haar speelfilmdebuut System Crasher een aangrijpende film over een meisje dat in de jeugdpsychiatrie tussen wal en schip belandt. De negenjarige Benni is een tijdbom die elk moment kan afgaan, ze past in geen enkele sociale structuur.
Benni is een system crasher (‘Systemsprenger’). Dat zijn kinderen die zo rebels zijn dat ze geen enkele regel volgen. De van oorsprong documentairemaakster Fingscheidt pleegde uitvoerig onderzoek naar deze kinderen. In de fictieve film volgen we Benni in haar gang door allerlei opvangorganisaties waar men het kind probeert te helpen. Haar moeder overhandigde het meisje aan de jeugdzorg omdat ze het niet meer aankon.
Benni heeft trauma’s die haar waarschijnlijk aanzetten tot uiterst gewelddadig gedrag. Na een dergelijk incident belandt ze steevast in een inrichting, gevangen in een dwangbuis en plat gespoten. System Crasher is een tamelijk heftige film omdat de regisseuse het verhaal op onconventionele wijze heeft vormgegeven. De kijker danst als het ware mee op de emotionele golven van Benni.
In het begin werkt het opstandige gedrag van het meisje nog een beetje op de lachspieren. Ze doet namelijk waar we allemaal wel eens van dromen. Schijt hebben aan conventies en regels heeft een aantrekkelijke kant. Ze weet de andere personages in de film te verleiden omdat ze eigenlijk ontwapenend is, ondanks haar brute gedrag en sarcasme.
Desondanks hunkert zij naar geborgenheid en acceptatie. De hulpverleners willen haar hoe dan ook redden, hoezeer ze ook mentaal gesloopt worden door Benni. Op het moment dat het lot van het meisje hopeloos lijkt, duikt schoolbegeleider Micha (Albrecht Schuch) op om haar in het gareel te krijgen. Hij heeft het geniale plan om met Benni drie weken in een hutje op de hei te gaan zitten, dat moet het kind wel tot rust brengen.
Fingscheidt draait in het laatste deel van de film de duimschroeven flink aan. Dan gaat de vertelling van psychologisch drama over in nagelbijtende horror. In de film wordt geen oordeel geveld over de betrokkenen, er zijn geen schuldigen of slechteriken. De moeder van Benni maakt een labiele indruk, ze kan echt niet voor het meisje zorgen. De hulpverleners zitten vast in hun protocollen en er is geen gouden oplossing voor probleemgevallen.
System Crasher biedt zeker geen oplossing. De emotionele insteek van de regisseuse intrigeert. Voor haar is Benni niet alleen een psychiatrisch patiënt maar tevens een vrije geest. Het controversiële einde van de film zet dat nog eens extra in de verf. Wat vooral beklijft is de imposante vertolking van de piepjonge Helena Zengel als Benni.
Ulrik van Tongeren