Liefhebbers van het Internationaal Filmfestival Rotterdam (IFFR) zijn voor de vijftigste eiditie aangewezen op internet en een digitaal betaalsysteem. Gemist wordt de vrolijke chaos en de adrenaline van het festival.
De Australische regisseur Jonathan Ogilvie maakte met zijn losse en inventieve bewerking van Joseph Conrad’s spionageroman The Secret Agent (1907) een film die perfect in de huidige tijd past. Paranoia, angst en controle heersen in deze fictieve wereld. De jonge vrouw Winnie is samen met haar autistische broer Stevie uitbater van een meer dan smoezelige pornoboekenhandel. Haar vriend Verloc is betrokken bij duistere complotten met milieuactivisten, bovendien is hij een dubbelspion. Het plan is om de G20-top in Melbourne te verstoren.
Lone Wolf is geen traditionele speelfilm. Er is nauwelijks sprake van een plot en het geheel is met bewakingscamera’s gefilmd. De statische beelden zorgen voor flinke claustrofobie. De boekenshop is de locatie waar een belangrijk deel van de handeling zich afspeelt. Overal bevinden zich camera’s, zelfs tot in de brandmelders, er is geen centimeter privéterrein meer. Rechtsboven de opnamen wordt de datum juli 2021 vermeld. Dat lijkt misschien science fiction, maar is in feite al realiteit in China met hun gezichtsherkennings technologie. Nederland blinkt tevens uit in de hoeveelheid camera’s die de mens in de publieke ruimte observeren.
Van de opnamen van het dagelijkse leven van de personages is een video gemonteerd door een agente die wordt bekeken door de minister van Justitie. Zou het door haar gefabriceerde fictie kunnen zijn? De film vaart in troebele wateren. De vreemd gekleurde en schokkerige beelden, en de onverwacht realistische vertolkingen van de acteurs maken er een hypnotiserende kijkervaring van. In de laatste dertig minuten verandert de film in een denderende spannende thriller. Daarvoor is het een enigszins landerig aangelegenheid doorspekt met zwarte humor. De realiteit observeren vanuit een camera in een brandmelder is tamelijk hilarisch.
Dat de uiteindelijk mislukte aanslag buiten beeld plaatsvindt, is voorspelbaar. Alleen het slachtoffer die de bom moet plaatsen was niet te voorspellen omdat het afwijkt van het boek. Daarom is diens dood des te hartverscheurender. Lone Wolf bevindt zich prikkelend in de tweesprong tussen experimenteel en traditioneel.
Gritt van de Noorse regisseuse Itonje Søimer Guttormsen gaat over een vrouw die haar weg probeert te vinden in de theaterwereld in Oslo. Gritt, gespeeld door de formidabele Birgitte Larsen, heeft ambitie met haar eigen theaterproductie maar niemand heeft interesse. Ondertussen werkt ze voor theatergezelschappen als een manusje van alles, is dakloos en sleept daarom de hele film een rolkoffer mee. Gritt slaapt bij kennissen op de bank. Ze gaat zelfs met asielzoekers aan de slag, evenals al die andere projecten van Gritt loopt het op een desillusie uit.
Guttormsen moet ervaringen hebben verzameld over de kunstwereld in Oslo wat de film authentiek maakt. Het is niet altijd even boeiend wat er te zien is, maar Larsen is een grote actrice. Haar bevlogenheid geven het geheel kracht en urgentie mee. Verrassend is het einde van de film. Gritt trekt zich terug in een huisje in het bos waar ze tot zichzelf komt. Die louterende ervaring komt vrij onverwacht na alle misère van de jonge vrouw. De moedeloos makende wanhoop van Gritt was bijna teveel om te ondergaan.
Ulrik van Tongeren