De Joint Strike Fighter (JSF) had het paradepaardje van de luchtmacht moeten worden, maar na vele jaren en vele tegenslagen lijkt het ultramoderne vliegtuig volledig mislukt te zijn.

Nederland heeft in 2014 bij de Amerikaanse vliegtuigfabrikant Lockheed Martin voor 5 miljard 46 gevechtstoestellen besteld, waarvan er 8 permanent op een vliegbasis in Arizona in de Verenigde Staten staan. De overige 38 worden, behalve op de vliegbasis in Friesland, ook in het Brabantse Volkel gestationeerd. Al voor de aanschaf was bekend dat de JSF met grote technische problemen te kampen had.

Het leger in de VS is er inmiddels van overtuigd dat de F-35 te duur is en niet aan de verwachtingen voldoet. Daarnaast is het toestel nogal gewend aan duur, intensief onderhoud om alle veelvoorkomende storingen te verhelpen, meer dan het dubbele dan het onderhoud van de simpelere voorganger F-16. Het Amerikaanse ministerie van Defensie is inmiddels op zoek naar een goedkoper alternatief.

De chef van de US Air Force, generaal Charles Brown, vergelijkt de high-tech F-35 met een Ferrari. „Daar ga je ook niet elke dag mee naar je werk. Die bewaar je voor het weekend. Dit toestel is te duur voor alledaagse vluchtroutines.” Brown wil de inzet van de JSF verminderen en de overige vluchten overlaten aan andere, goedkopere, gevechtsvliegtuigen.

Dan Grazier, een militair analist, vindt dat de JSF te ver doorontwikkeld is. „De luchtmacht en Lockheed wilden het toestel te goed maken. Het moest te veel kunnen.” Deze complexiteit bracht kosten met zich mee, hoge kosten. In 2019 landde de eerste Nederlandse JSF in Leeuwarden. Het wapentuig maakt dermate veel lawaai dat de bewoners in de omgeving van vliegbasis Leeuwarden er gek van worden.