De inmiddels 83-jarige Paul Verhoeven is nog even opstandig als voorheen. Het nonnendrama Benedetta is wreed, origineel, erotisch en confronterend. Ofschoon de film in het begin van de 17e eeuw speelt heeft het een middeleeuwse stemming en lijkt het verdacht veel op het in die tijd spelende gewelddadige epos Flesh and Blood uit 1985, dan op zijn andere films.

Verhoeven is een meester in de schandaalfilm. Een bizarre en hoogst onderhoudende film over lesbische nonnen past perfect in zijn oeuvre. De regisseur wil altijd provoceren. Toen er onlangs gedemonstreerd werd tegen de film op het New York Filmfestival moet hij dit met genoegen hebben aanschouwd.

Benedetta is gebaseerd op ware feiten. In 1986 publiceerde Judith C Brown het boek Immodest Acts gebaseerd op geschriften over een onderzoek door kerkautoriteiten. Tussen 1619 en 1623 werd onderzocht of Benedetta Carlini, de jonge abt van een Toscaans klooster, een visionaire was. Tevens kwam de seksuele relatie tussen Benedetta en een jonge non aan de orde.

Het vormde een inspiratiebron voor Verhoeven en zijn mede- scenarist David Burke. De Belgische actrice Virginie Efira speelt Benedetta en Daphne Patakia is Bartholomea, haar minnares. De seksuele contacten tussen beiden zijn volgens de Verhoeven-methode expliciet vormgegeven.

Gesitueerd in het door de pest geteisterde Toscane begint het verhaal met de welvarende vader van Benedetta die zijn dochter voor een forse geldsom bij een klooster aflevert. Zo ging dat toen. Het handelsaspect van de kloosteronderneming wordt scherp neergezet. De handeling springt naar achttien jaar later wanneer Benedetta visioenen krijgt van Jezus. Of ze een charlatan is of het echt beleeft, blijft in het midden.

Zijn de stigmata, de wonden van Jezus, die Benedetta op haar lichaam krijgt door haarzelf toegebracht? Deze spectaculaire visioenen kunnen alleen door Verhoeven verbeeld worden. Bovendien is er sprake van een opeenstapeling van dubbelzinnigheden. Hier wordt het genot in al zijn vormen gevierd. Dat de handeling zich grotendeels afspeelt tussen de kloostermuren maakt het merkwaardig. De verboden vrucht smaakt altijd beter.

Talloze nonnenfilms bewijzen het, nonnen zijn vreemd en eng. De moeder overste van het klooster, briljant vertolkt door Charlotte Rampling, is een complex personage. Of ze goed of slecht is, blijft in het midden hangen. Het werk van Verhoeven heeft altijd een satirische loop met veel zwarte humor en het neemt zichzelf niet al te serieus. Benedetta zit vol ironisch commentaar over religie en het Italië uit die tijd.

Zelfkastijding en een dildo gekerfd uit een heiligenbeeld zijn uiteraard shockerende symbolen. Vulgair, maar niet ranzig, zoals zijn Flesh and Blood en Showgirls bijvoorbeeld, zou je Benedetta bijna smaakvol kunnen noemen. Het is een fraai geschoten film, maar niet puntgaaf als zijn vorige opus Elle (2016) met de weergaloze Isabelle Huppert in de hoofdrol.

Ulrik van Tongeren

Benedetta (Independent Films, 2019), nu in de bioscoop.
Abonneer
Laat het weten als er

*

0 Reacties
Inline feedbacks
Bekijk alle reacties