‘Meneer, deze steekproef is willekeurig hoor’. Denk je snel even boodschappen te doen bij Appie op het Scheldeplein in Amsterdam met die zelfscankassa’s, wordt je er uitgepikt voor controle op diefstal. Als je zoals ik meestal voor 24 à 28 euro aan artikelen in je tas hebt, kan dat even duren. De supermarkt zelf beweert dat ‘de computer klanten willekeurig kiest’. Als je vijf keer in anderhalve week aan de beurt bent geloof ik het dienstdoende meisje dat je tas omploegt met haar controleapparaat wel, maar ik heb twijfels over die ‘objectieve computer’.

Want wat lees ik wanneer ik meer wil weten over deze betaalwijze? ‘Helemaal willekeurig is het controlesysteem van een supermarkt niet. Het personeel van de winkel stelt zelf de computer in. Zo kan je de computer mensen er uit laten pikken die een bepaalde combinatie kopen van artikelen die veel gestolen worden’. Er worden vervolgens artikelen opgesomd die je als ‘verdacht persoon’ kunnen aanmerken. Ook wanneer je lang in de winkel verblijft (wat bijvoorbeeld gebeurt wanneer je iets niet kan vinden) maakt je dat tot een potentiële shoplifter. Hoewel ik van de door de computer opgesomde artikelen tijdens de controles, er niet één in mijn tas had. Wat volgens mij inhoudt, dat ik geselecteerd moest zijn op een ander stereotiep kenmerk.

Als je afrekent, zie je aan de zijkant van het ‘scanaltaar’ altijd enkele meisjes met scanapparaatjes in de hand staan wachten op het sein van de computer. Sinds de derde controle op diefstal, vermoed ik dat ik in hun computersysteem terecht ben gekomen. Deze keer werd de tas van een man naast mij ook ondersteboven gehaald door één van de scanmeisjes. Qua leeftijd, lengte, postuur, keuze van kleding, zelfs de ingetogen houding waarmee de man reageerde ‘ach jee’, kon hij mijn tweelingbroer zijn. De man bleek onschuldig en liep met opgeheven hoofd zijn vrijheid tegemoet.

Toch was er een verschil. Hij had slechts één artikel dat hij wilde betalen, stond klaar met de pinpas in de hand, toen op het scherm de melding van het bekende vrouwengezichtje: ‘U krijgt controle’ verscheen. Een moment later dook hetzelfde lieve pacificerende gezichtje bij mij op het scherm op. Andere klanten in de winkel die op dat moment bezig waren te betalen, weken af van mijn ‘broer’ en mij. Toevalligerwijs allemaal mannen. Wel jonger, groter, potiger, met tattoos enzovoort.

Dat doet mij vermoeden, dat de computer op het Scheldeplein is ingesteld op klanten waarvan de kans klein is dat die stennis gaan maken. Bijvoorbeeld, door de winkelmanager over de servicedesk te trekken. Of voor ze het scanapparaat aan diggelen slaan, het meisje een kusje geven. Je kan het Scheldeplein geen ongelijk geven, het schiet alleen niet op als je tot de doelgroep van de ‘veilige’ steekproef behoort.

Ron Kretzschmar

Abonneer
Laat het weten als er

*

5 Reacties
Oudste
Nieuwste Meest gestemd
Inline feedbacks
Bekijk alle reacties
Ron
2 jaren geleden

Sinds invoering van de zelfscankassa zijn er twee keer zo veel winkeldiefstallen. De talrijke controles dat dit opleverde gaan ten koste van wat bedoeling was van de zelfscan: efficiency.

Voor supermarkten beteken winkeldiefstallen schade van 1,4 miljard per jaar waarvan 70% via de zelfscan die bij AH grootschalig zijn ingevoerd. (Misschien de reden dat bij Appie prijzen sneller stijgen met inflatie als smoes?)

Want in plaats van normale kassa’s staan nu medewerkers met scanapparaten je op te wachten voor een zoveelste diefstalcontrole. Met efficiency en klantvriendelijkheid als verliezers.

Gooi gewoon de kassa weer open jongens! Goedkoper en het personeel hoeft geen verhaal over ‘willekeurige steekproef’ op te hangen.

Boemboem
2 jaren geleden

zonder bon kom je toch het poortje niet uit.

1 jaar geleden

Well fuck. Dus ze hebben via machine learning ingesteld wanneer ze controleren. Dus die 2x 30 cent broodjes categoriseerde wss mij als potentieel diefstal. Nou ze hadden gelijk, maar snel handelen en slecht betaald ongemotiveerd personeel kan je snel van wegkomen.

Eerste keer een controle. Mogelijk hebben ze het pas net ingevoerd in mijn regio. Slim systeem imo.
Agh ja, AH uppermanagement + investeerders 1 – Studentenportemonee 0.

Ron
1 jaar geleden

AH verdient de Trust-award

Na zeven maanden uitgeweken te zijn naar een andere Appie met kassa (Gelderlandplein), besloot ik vanwege de grote drukte bij de kassa’s, volgens mij staan daar voornamelijk ‘zelfscanvluchtelingen’ in de rij, ze betalen net als ik niet voor niets met een betaalpas, weer eens de zelfscan te proberen. En… ik was meteen aan de beurt voor diefstalcontrole.

Wat schetst mijn verbazing, vandaag de tweede keer bij de zelfscan werd ik niet gecontroleerd! Een unicum

Huili-huili
1 jaar geleden

Wat een zeikverhaal