The Duke is een heerlijk schelmenverhaal met meesterlijke vertolkingen van Jim Broadbent en Hellen Mirren.
De Britse regisseur Roger Michell stierf in september op 65-jarige leeftijd. The Duke is zijn laatste film. Het is een groot verlies. Michell was van alle markten thuis, werkte voor het Britse theater en regisseerde Hollywood films, en maakte de Britse hit Notting Hill. Zijn werk was merendeels mainstream, vlijmscherp drama met veel humor, en werd gedragen door geweldige vertolkingen.
The Duke speelt in 1961, is gesitueerd in de werkende klasse Newcastle, en is gebaseerd op ware feiten. Kempton Bunton (Jim Broadbent) is een
zestiger met een missie. Hij wil dat ouderen geen belasting betalen om de BBC te kunnen bekijken. Daarom steelt hij een duur schilderij van de Graaf van Wellington door Goya uit de National Gallery, om het terug te verkopen aan de regering. Kempton is altijd bezig met petities en andere acties tegen onrecht, hij is een moderne Robin Hood. Zijn vrouw Dorothy, gespeeld door Hellen Mirren, probeert hem tevergeefs enigszins in te tomen.
The Duke is een heerlijke, bijna klassieke farce in de grote traditie van de Britse komedie. Het heeft een sociaal-realistische insteek waarbij de heersende klasse in de gedaante van justitie, op de hak wordt genomen. Dat is licht subversief. De film roept herinneringen op aan de onvergetelijke Ealing komedies uit de jaren veertig van de vorige eeuw. Jim Broadbent is als onverbeterlijke idealist en amateurschrijver van nooit opgevoerde toneelstukken een genot om naar kijken. Ondanks de vrolijke toon heeft de film een donkere onderstroom met het verdriet over een overleden dochter, waar Kempton het meest mee zit. Dit leidt tot gespannen familie relaties.
Dus Michell heeft er ook nog een familiedrama van gemaakt, dat hoort bij de gelaagdheid van zijn werk. Le Week-End van Michell uit 2013, is ook al zo’n familiedrama vol wrange waarheden. Het tripje naar Parijs zou voor de twee echtelieden zowel tot een scheiding als tot een reparatie van hun huwelijk kunnen leiden. Die dubbelzinnigheid maakt de films van Michell onvoorspelbaar. Het is de lichtelijk cynische humor, evenals in The Duke, die zo meeslepend werkt. Le Week-End profiteert tevens van de hoofdrol van Jim Broadbent, die fantastisch tegenspel heeft van Lindsay Duncan. The Duke heeft een geweldig samenspel van Broadbent en Mirren. Michell was een van de beste regisseurs van de acteurs. Tot in de kleinste rollen wist hij een bijzondere vertolking te genereren. Kempton mag dan een lastige gast zijn, het onpeilbare verdriet van de vader over de dood van zijn dochter wordt aangrijpend vertolkt door Broadbent.
The Duke (Paradiso Film) nu in de bioscopen.
Ulrik van Tongeren