Muzikant en radioprogrammamaker Hessel Veldman (1956) woont zijn hele leven al in IJmuiden. Zijn laatste creatie is een eerbetoon aan zijn geboorte- en woonplaats. IJmuiden is een woonplek met veel industrie, bekend en berucht om de Hoogovens/Tata Steel, visserij en visindustrie.
In de jaren ’70 begon zijn liefde voor muziek te groeien en in de jaren ’80 kreeg dat een onafhankelijke richting door groepen als Throbbing Gristle en Einstürzende Neubauten. In die tijd begon hij ook zijn eigen muziek en die van anderen uit te brengen op het cassettelabel Exart Tapes. Hij maakte radioprogramma’s samen met Willem de Ridder en naar mijn smaak prachtige geluidscollages met bovengenoemde, Cora en Nicole onder de naam FNTC. Dit was een avontuurlijke tijd, waarin talloze muzikanten hun eigen non-conventionele muziek op kleine labels uitbrachten volgens de DIY methode. Een ware tegencultuur tegen de heersende platenindustrie.
Op het genoemde label werd ook muziek van Enno Velthuys uitgebracht, prachtige ingetogen en intieme omgevingsklanken die legendarisch zijn geworden. Deze tapes zijn opnieuw uitgebracht op vinyl, waarover later meer zal worden geschreven in Ravage. Op een gegeven moment is het label gestopt met het uitgeven van muziek en heeft Hessel zijn interesseterrein verlegd. Hij is radio gaan maken bij de Concertzender.
Maar terug naar het album Ymuiden. Het album is uitgebracht door het Haarlemse label Winter Light. De muziek is gemaakt met de analoge synthesizer Korg MS 20 en field-recordings. Het mooie van deze synthesizer is dat deze niet voorgeprogrammeerd is. Iedere draai aan een knopje of verbinding die je maakt met een kabel levert een nieuwe klank op. Met dit apparaat, wat eind jaren ’70 op de markt kwam, weet Hessel een sfeervol album samen te stellen. Het nummer “Scheepskoorts” is een minimalistisch nummer waarbij het geluid zich langzaam ontwikkelt, geluiden worden toegevoegd en langzaam weer wegebben, alsof je koortsig op bed ligt en indrukken langzaam tot je doordringen.
Het daarop volgende nummer Ademslak gaat door in deze sfeer en werkt vertragend en hypnotiserend, neemt toe in intensiteit en verzacht vervolgens weer. Bij het nummer Tongrot wordt uit een geheel ander vaatje getapt. De ondertonen blijven traag en zich langzaam ontwikkelend, maar er is meer onrust en ruis in de composities met de nodige field-recordings die concrete elementen toevoegen aan de abstracte wereld die Hessel creëert. Verdere beschrijvingen van nummers laat ik achterwege, ik raad je aan om dit zorgvuldig samengestelde album zelf te gaan beluisteren en er zelf woorden aan te geven.
Ymuiden is een mooie lofzang op de geboorte- en woonplaats van Hessel. Zijn eigenzinnige blik en gehoor op de wereld weet hij goed te verwoorden in een plek die voor hem bekend en dierbaar is. Ymuiden is een document waarbij de wortels van het bestaan een vorm krijgen door middel van een rijk palet aan geluiden.
Jan Kees Helms