Een aantal jaren terug toen Corona ons overviel was er ineens sprake van onmisbare  beroepen zoals verpleegkundigen, ambulancepersoneel, straatvegers, politieagenten,  pakjesbezorgers, onderwijzers, medewerkers bij post- en bankwinkel en horecapersoneel.  Kortom alle beroepen waar je als burger direct mee te maken krijgt. Deze ‘onmisbaren’  kregen applaus en iedereen vond dat ze meer moesten verdienen. Ron Meyer, vakbondsman en voormalig voorzitter van de SP schreef indertijd het leerzame boek “De onmisbaren” (Prometheus 2021). In dat boek beschrijft hij hoe de looneisen en de werkvisie  van de onmisbaren stelselmatig worden genegeerd. 

Ik moest denken aan de onmisbaren toen ik half Juni 2023 het filiaal van de ING-bank op de  Beethovenstraat in Amsterdam bezocht. Boven de deur staat: “Welkom en Wij helpen U  graag”. Tot vorige maand klopte die welkomstleuze. Klantvriendelijke bankmedewerkers hielpen je uitgebreid als je iets niet snapte. Half Juni versperde echter een poortwachter de  ingang en vertelde mij en andere klanten dat je alleen op afspraak geholpen kon worden en  die afspraak kon je alleen online maken. Waarom dat zo was kon of mocht de poortwachter  niet zeggen maar voor ons was dit duidelijk de zoveelste bezuinigingsronde. De volgende  stap is waarschijnlijk de opheffing van het filiaal. Minstens drie maatschappelijk ‘onmisbare’  bankmedewerkers waren wegbezuinigd of verplaatst en daarvoor in de plaats was er nu één  poortwachter.  

Na heel veel gebel waarbij vriendelijke computerstemmen je keer op keer vertellen dat je  beter niet kan bellen, kon ik eindelijk voor 4 Juli een afspraak maken. Eenmaal de  poortwachter voorbij kwam ik weer in die oude vertrouwde klantvriendelijke sfeer. Mij werd  zelfs door de overgebleven bankmedewerkers koffie aangeboden. Tja als het aan die  onmisbare loketmedewerkers lag zou alles klantvriendelijk en menselijk blijven. Nijdig vroeg  ik me af wie toch altijd die bezuinigingen bedenkt en waarom en waarvoor. Al pratend met  andere teleurgestelde klanten kwamen we op het bekende rijtje; managers, interim managers, externe adviseurs, procesbegeleiders, speculanten en bestuurders, mensen die vooral nagaan waar bezuinigd kan worden. Bezuinigingen leiden namelijk tot meer winst  voor aandeelhouders en de ING-top. Een bekend voorbeeld is ING-bestuurder Ralph Hamers  die zijn salaris van 2 miljoen wilde optrekken naar 3 miljoen per jaar. Toen hij dat niet kreeg  week hij uit naar Zwitserland waar hij een veelvoud van 2 miljoen kon verdienen. Hoe  asociaal kan je zijn. 

Die hele groep van bezuinigingsexperts plus degenen die daar aan verdienen noem ik ‘de  overbodigen’. Maatschappelijk overbodig want ze ondermijnen met hun graaizucht de  maatschappelijk zo noodzakelijke gemeenschapszin. Tegenover de gewaardeerde  maatschappelijk ONMISBAREN heb je helaas de maatschappelijke OVERBODIGEN. Het zijn  helaas steeds weer deze overbodigen die dominant zijn in de huidige maatschappij. Hoelang  moeten wij dat nog accepteren en zal het ons uiteindelijk lukken om terug te keren naar een maatschappij waarin werk niet eenzijdig gericht is op winst, winst en nog meer winst, maar  voor een groot deel gericht is op algemeen welzijn. Nog een laatste tip aan Ron Meyer, schrijver van het boek “De onmisbaren”, zou jij met al je kennis wellicht een boek kunnen  schrijven over “De overbodigen”?

Hans Beerends